پس از نزول قرآن، روش هایی برای تبیین و تفهیم مفاهیم این کتاب الهی به انسان ها پدید آمد. در رأس آنها، گفتار و رفتار حضرت محمد (ص) و اهل بیت ایشان (ع) می باشد؛ که برای همیشه منقولات ایشان در اختیار ما و الگو و سرلوحه زندگی ماست. امّا از آنجا که تعداد آنها اندک بوده و گاهی روایات جعلی در روایات صحیح داخل شده است؛ همچنین پیشرفت علوم اقتضاء می کرد تا اندیشمندان اسلامی با کمک همین روایات و آیات قرآن و نیز عقل سلیم، لایه های زیبای دین را هرچه بهتر تبیین نموده و افق های جدیدی از مفاهیم قرآن را در اختیار مخاطبان قرار دهند. بر همین اساس، شیوه های متفاوت تفسیر قرآن شکل گرفت. یکی از جدیدترین این شیوه ها، شیوه تفسیر تاریخی قرآن است؛ شیوه ای که اساس کارش مبتنی بر تفسیر آیات به ترتیب نزول با کمک مولفه هایی مانند اسباب نزول، مکی و مدنی بودن آیات و سور و تاریخ پیامبر (ص) می باشد. از طرفی هر شیوه ی جدید، نیاز به سنجش معیارها و اصول، و محکم کردن قواعد و اصول صحیح و رد اصول نادرست دارد. و این پایه ی علم نقد می باشد که آن، از مهمترین علومی است که بهره گیری از آن برای شکل گرفتن یک ایده و تبدیل آن به شیوه ای قابل قبول، ضروری می نماید. در این رساله شیوه ی تفسیر تاریخی قرآن با کمک منابع کتابخانه ای و تحلیل و توصیف داده ها، مورد بررسی و نقد قرار گرفت تا معلوم شود آیا این شیوه می تواند در کنار شیوه های دیگر تفسیر قرآن، مورد استفاده قرار گیرد یا باید کنار گذاشته شود. ضعف و قوت های اساسی این شیوه ی تفسیری کدام است. بررسی ها نشان می دهد با رعایت جوانب و شرایط، می توان از این شیوه به عنوان یک احتمال در کنار شیوه های دیگر تفسیر قرآن بهره برد؛ هرچند اشکالاتی در مبانی و اصول آن وجود دارد که بایستی مرتفع گردد.
