معجزه در ادیان متفاوت بعنوان مهم ترین و عمومی ترین راه شناخت و اثبات نبوت پیامبران معرفی شده است. اندیشمندان ادیان گوناگون بویژه متکلمان مسلمان در تبیین این پدیده شگفت آور تقریرهای گوناگون ارایه نمودند. هر چند نقاط مشترک این تقریرها افزونتر از نقاط افتراق آن است اما با این وجود تأمل در موارد اختلاف مانند موضوع ضرورت معجزه امری بایسته است. پژوهش حاضر با بهره گیری از منابع کتابخانه ای بویژه آثار علامه معرفت (ره) و با تمرکز بر روش توصیفی – تحلیلی می کوشد تا ضرورت اعجاز را بعنوان پرسش بنیادین در این حوزه به بحث نشیند. نتایج پژوهش بیانگر امتیاز نسبی دیدگاه این قرآن پژوه معاصر در مقایسه با نظریه های رقیب است. استاد معرفت بر خلاف برخی اندیشوران دیگر؛ ارایه معجزه را در آغاز رسالت پیامبران ضروری نمی داند. زیرا محتوای تعالیم ایشان عقلائی، خردپذیر و هماهنگ با فطرت است. از این رو انسان های خردمند، منصف و حقیقت جو بدون مشاهده معجزه و تنها به استناد غنای تعالیم انبیاء بدان می گروند. تنها در صورت بروز شبهه _ که بیشتر از سوی خردستیزان و تاریک دلان مطرح می شود _ انجام معجزه ضرورت می یابد. این دیدگاه در بازتعریف ضرورت اعجاز و اعجاز و کارآمدی تبلیغ دینی کاربرد آشکار دارد
