کتاب شریف نهج البلاغه به طیف گسترده ای از موضوعات اساسی در زندگی بشر مانند جهاد توجه دارد. آگاهی از ابعاد مختلف تعالیم علوی در باب جهاد جهت فهم درست این آموزه ی اسلامی ضروری است همچنان که در مسیر پاسخگویی به شبهات و برداشتهای نادرست صورت گرفته درباره جهاد سودمند است. نوشتار پیش رو که به روش توصیفی تحلیل فراهم آمده گستردگی جهاد در کتاب شریف نهج البلاغه را به بحث نهاده است. نتیجه پژوهش نشان می دهد؛ آموزه جهاد تنها به پیکار نظامی محدود نمی شود بلکه - همانند قرآن کریم - در طیف معنایی گسترده به کار رفته است. البته با توجه به شرایط حکومت حضرت علی علیه السلام ، کاربرد آن در معنای تحرک نظامی بیشتر از بقیه اقسام آن است. افزون بر گستردگی مهنایی جهاد، سازوکار جهاد نیز مورد توجه نهج البلاغه است. از منظر آن حضرت سازکار و جهاد همانند معنای جهاد گسترده و شامل همه ابزارهای ممکن در جهت تحقق جهاد فی‌سبیل‌الله است.
