مصطفی عزیزی شمامی

پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب های درسی مقطع ابتدایی بر اساس میزان توجه به مؤلفه‎های محیطی گردشگری تدوین شده است. طرح پژوهش کمی و روش مورد استفاده، توصیفی از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کتاب های درسی دوره ابتدایی در سال تحصیلی 1399-1400 و نمونه آماری شامل فارسی (خواندنی)، فارسی (نوشتاری)، علوم تجربی، هدیه های آسمانی، مطالعات اجتماعی، کاروفناوری، تفکر و پژوهش می باشد. جهت گردآوری داده ها از چک لیست محقق ساخته حاوی مولفه ها و شاخص های محیطی گردشگری استفاده شده است. روایی محتوایی با استفاده از CVRو ضریب توافقی برای ارزیابی پایایی نیز 82/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیل محتوا، تکنیک آنتروپی شانون استفاده شد. نتایج حاصل از مقادیر بار اطلاعاتی و ضرایب اهمیت به دست آمده از فراوانی های معضلات محیطی گردشگری در کتب درسی نشان داد که بیشترین ضریب اهمیت مربوط‎به کتاب علوم (402/0)، مطالعات اجتماعی(318/0)، فارسی (138/0)، ریاضی(083/0) و هدیه های آسمانی(056/0) بوده است و در کتاب تفکروپژوهش و کاروفناوری توجهی نشده است. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل حاکی از آن بود که معضلات زباله و مواد زاِید با فراوانی 46 در رتبه اول، معضلات کیفیت هوا با فراوانی 29 در رتبه دوم و معضلات حیات وحش با فراوانی 28 در رتبه سوم قرار گرفته است. همچنین هریک از مولفه های محیطی گردشگری به صورت نامتوازن در کتب درسی مورد توجه قرار گرفته اند. ازین رو کتاب های درسی باید بر آموزش های لازم جهت آموزش محیطی گردشگری و ارتقای مولفه های آن تأکید نمایند که در کتاب های درسی به برخی ازمؤلفه های محیطی گردشگری توجه چندانی نشده است