1403/01/10
مرتضی علویان

مرتضی علویان

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده حقوق و علوم سیاسی
نشانی:
تلفن: 01135302691

مشخصات پژوهش

عنوان
واکاوی سرمایه اجتماعی به عنوان مانیفست انقلاب اسلامی با تاکید براندیشه امام خمینی و شهید بهشتی
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها
سرمایه اجتماعی، امام خمینی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی.
سال 1398
پژوهشگران مرتضی علویان ، محمد حسین خطیبی

چکیده

امروزه یکی از وجوه مهم در توسعه پایدار اجتماعی بهره گیری از مفهوم سرمایه می باشد. سرمایه اجتماعی به عنوان اساس سرمایه ها، دیگر سرمایه های را تحت تاثیر قرار می دهد. سرمایه اجتماعی در برداشت های مختلف از اندیشمندان به عنوان اساس حرکت جوامع به سوی تعالی و توسعه به شمار می رود. از آنجا که امام خمینی به عنوان بنیانگذار انقلاب اسلامی، نقش بنیادی را در پیروزی و تداوم آن داشته و شهید بهشتی نیز به عنوان متفکر و سیاستمدار مردمی و عالمی توانمند در اداره کشور بوده است، نویسنده بر آن است که سرمایه اجتماعی را از منظر امام خمینی و شهید بهشتی بررسی کنند، از این رو نوشته حاضر با هدف کلی برسی سرمایه اجتماعی در اندیشه امام خمینی )ره( و شهید بهشتی در ارتباط با مولفه های سرمایه اجتماعی بویژه اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی و انسجام اجتماعی پرداخته است؛ و محقق با مطالعه دیدگاه میشل فوکو، فوکویاما، پاتنام و دیدگاه اسلام و تحلیلگران انقلاب سه مولفه عمده سرمایه اجتماعی را استخراج کرده است و بر این اساس به بررسی این مولفه ها در اندیشه امام خمینی و شهید بهشتی پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می دهد گرچه امام خمینی و شهید بهشتی به صورت مستقیم به مفهوم سرمایه اجتماعی نپرداخته است اما به سرمایه ای که در پیوند و روابط میان مردم و گروه ها است تاکید دارند. محقق به تعریف مولفه اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و انسجام در رهنمودهای امام خمینی و شهید بهشتی پرداخته است و برای هر کدام طبق بیانات امام خمینی زیر مجموعه قرار داده است: اعتماد اجتماعی )روح تعاون و همکاری، نظام نگرش مثبت مردم به نظام سیاسی، مسئولیت اجتماعی، اصل نظارت اجتماعی، وابسته به اصل احساس تعلق و اعتماد اجتماعی است(، مشارکت اجتماعی )پایه اصلی مشارکت مردم اصل آزادی، آگاهی مردم و داوطلبانه بودن است(، انسجام اجتماعی )حضور در مساجد از اهم اقداماتی است که انسجام را افزایش می دهد( و این مولفه ها را در اندیشه شهید بهشتی نیز مورد بررسی قرار داده است.