یکی از نکته های مهم در مناسبات هر یک از تمدن ها و بازسازی آن، نگرش به هویت تاریخی است. نکته قابل توجهی که در دین اسلام مورد توجه جدی قرار گرفته، هماهنگی متعادلی است که بین دو منبع عقل و دین وجود دارد که مورد توجه اندیشمندان مسلمان در طول تاریخ قرار گرفته است. ابن رشد به عنوان اندیشمند دینی توانسته با آگاهی از این مهم، به فراگیری فلسفه ارسطویی پرداخته و شروح قابل توجهی در این رابطه به نگارش در آورد. با توجه به شکوفایی تمدن اسلامی در حوزه اندلسِ قرون وسطی، این نوع اندیشه های جدید مورد توجه خاصی از جانب اندیشمندان ادیان و جوامع مختلف قرار می گرفت. آوازه علمی ابن رشد در قرون وسطی به حدی رسید که از حوزه اندلس فراتر رفته و مورد توجه اندیشمندان مسیحی غرب قرار گرفت. آکویناس به واسطه استاد خود یعنی آلبرت کبیر توانسته به آثار فلاسفه اسلامی همچون ابن رشد رسیده و تحولی جدید در مسیحیت ایجاد کند، و حتی به عنوان الگویی مهم برای مسیحیت مطرح می شود. با مراجه اجمالی به در کتاب معروف ای، یعنی مجموعه الهیات و مجموعه ای در رد کافران، روشن می شود که در مسائل فراوانی از فلاسفه اسلامی تبعیت می کند. رد برخی از نظرات ابن رشد، خود نشانه توجه به این اندیشمند در مسائل علمی است. البته آکویناس نتوانسته به جایگاه ابن رشد در حل برخی مباحث مهم دست یابد؛ به عنوان نمونه در تعارض عقل و دین، ابن رشد به تاویلات دینی روی می آورد. البته این مساله از منابع اسلامی به آسانی استفاده می شود، اگر چه برخی با طرح مباحث تفکیکی از این مهم فاصله گرفتند. ولی آکویناس در این رابطه، به تعطیل کردن باب عقل اشاره کرده و به تعلیم مقدس روی می آورد. بنا بر ابن رشد توانسته با طرح مباحث عقلی و نوشتن شروح متعدد بر آثار ارسطو، که در آن به تفسیر آراء وی پرداخته و غموض برخی از نکات را بر طرف کرد، مورد توجه مغرب زمین قرار بگیرد. ابن میمون، یکی از حکمای نامی در یهودیت است که در قرطبۀ اندلس متولد شده و در آن جا به فراگیری دانش پرداخت. وی با تعلم علوم توانست به مساله رابطه هر یک از عقل و دین رسیده و با کتاب دلاله الحائرین خود در یهودیت مورد توجه قرار گیرد. آنچه در این رابطه برای ما اهمیت دارد، استفاده فراوان از منابع و دانشمندان اسلامی در آن حوزه است. با نگاه اجمالی به کتاب معروف وی به وضوح می توان از هم آهنگ بودن با منابع اسلامی، به خص
