1403/09/03
محمد اعظم زاده

محمد اعظم زاده

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی:
تلفن: 09113545295

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل آرایه های تزیینی در نقاشی های کتاب قابوس نامه
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
ارائه ها ، تزیین ، نقاشی ، هنر اسلامی ، هنر ساسانی ، قابوس نامه
سال 1393
مجله مطالعات هنر اسلامی
شناسه DOI
پژوهشگران فاطمه نصیری ، محمد اعظم زاده ، فتانه محمودی

چکیده

کتاب «قابوس نامه» به عنوان یکی از نسخه های برجسته در هنر اسلامی ایران، تصاویری را در بر می گیرد که پیرو متن کتاب تصویرگری شده اند و با وجود اینکه در ترکیب بندی های این تصاویر، ساده ترین فضاسازی مشاهده می شود، اما به واسطه ایجاد طرح و نقش هایی بدیع در بطن پارچه های لباس افراد و دیگر عناصر کاربردی، مجموعه ای سرشار از تزیین ایجاد شده است. نقش مایه های به کار رفته در این تصاویر، اگرچه از لحاظ نوع محدود بوده و گونه های زیادی را در بر نمی گیرد، با وجود این با نمایش ترکیب بندی های مفصل و آراستن تمامی عناصر تصویری، تنوع بی سابقه ای را ایجاد کرده اند که با توجه به سابقه دیرینه کاربردشان در طول دوره های هنری ایران می توان این اثر را نمونه بارزی از تداوم سنت های باستانی ایران، به ویژه دوره ساسانی به حساب آورد. همچنین با توجه به دوره تدوین اثر در سده یازدهم/ پنجم، خلاقیت بی بدیل هنرمندان اسلامی در نقش آفرینی عناصر تجریدی و قابلیتشان در زمینه های مختلف هنری را نیز نباید نادیده گرفت. بدین ترتیب، با توجه به اهمیت موضوع و اینکه تا کنون هیچ گونه تحقیقات درخور بیانی به شکل اختصاصی ارائه های تزیینی را در تصاویر این کتاب، ارزیابی نکرده است، مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی به دسته بندی، ریشه یابی و تحلیل دلایل کاربرد این گونه نقش مایه ها در کتاب قابوس نامه از منظر هنر تصویرگری می پردازد.