حسن تقوی جلودار

این تحقیق به منظور بررسی ارتباط بین طول چنگالی، وزن و سن با میزان جذب فلزات سنگین آهن، روی، مس و کادمیم در بافت های عضله و پوست ماهی کلمه در نواحی جنوبی دریای خزر، در دو ایستگاه ساری و بندرترکمن و در دو فصل پاییز و زمستان 1392 انجام شد. پس از سنجش طول چنگالی، وزن و سن (از روی فلس) 37 نمونه از ماهی کلمه و آماده سازی و جداسازی بافت ها، تعیین غلظت فلزات سنگین، در بافت های جدا شده پس از هضم تر با استفاده از دستگاه جذب اتمی شعله ای انجام گرفت. نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد که طول چنگالی و وزن ماهی با میزان جذب مس در بافت عضله همبستگی منفی دارد (05/0 > p)، در صورتیکه این همبستگی بین وزن ماهی و میزان جذب آهن مثبت می باشد (05/0 > p). در بافت پوست بین طول چنگالی و میزان جذب آهن و کادمیم ارتباط مثبت (05/0 > p) اما بین وزن و میزان جذب روی ارتباط منفی وجود دارد. اهمیت یافته های این تحقیق به دلیل حضور فلزات سنگین در بافت های ماهیان به خصوص بافت عضله می باشد که به دلیل مصرف خوراکی این بافت، فلزات سنگین قابلیت انتقال به انسان را داشته و از نظر بهداشت عمومی و سلامت افراد از جایگاه ویژه ای برخوردار است. مقادیر به دست آمده با مقادیر استاندارد این عناصر، ارائه شده از سوی سازمان های بهداشت جهانی، خواربار و کشاورزی ملل متحد و وزارت کشاورزی، شیلات و غذای انگلستان مقایسه شد که در مورد کادمیم میانگین غلظت آن در بافت های عضله و پوست از استاندارد ها بالاتر به دست آمد. با توجه به سمی بودن کادمیم و بالا بودن میزان آن در بافت عضله ماهیان، توصیه می شود از آنها استفاده نگردد.