1403/09/02
سید حسن شجاعی دیوکلایی

سید حسن شجاعی دیوکلایی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی:
تلفن: 01135302620

مشخصات پژوهش

عنوان
تأثیر دکترین نیکسون بر توان و عملکرد ناوگان دریایی ایران در خلیج فارس
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها
دکترین نیکسون، خلیج فارس، ایران، ناوگان دریایی.
سال 1403
پژوهشگران علی رحمانی الاشتی ، سید حسن شجاعی دیوکلایی ، رضا شجری قاسم خیلی

چکیده

جنگ‌جهانی‌دوم منجر به تغییر ساختار و انتقال هژمونی جهانی از بریتانیا به ایالات‌متحده‌ شد. در چنین شرایطی ایالات‌متحده‌ جایگزین بریتانیا در ایران و خلیج فارس گشت. استقرار این هژمونی تحث‌تأثیر تحولاتی که ایالات‌متحده در عرصه داخلی و نظام‌ بین‌الملل در دوران جنگ سرد آن را تجربه می‌کرد پیامدهای متفاوت و متعددی در منطقه خلیج فارس و کشورهای حاشیه‌ آن داشت. از جمله این تحولات بین‌المللی و داخلی که ایالات‌متحده از آن تأثیر پذیرفت جنگ ویتنام و به قدرت رسیدن نیکسون در ایالات‌متحده بود. بر این اساس پژوهش پیش‌رو درصدد است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی و با استناد به منابع تاریخی، به این پرسش بپردازد که نیروی دریایی ایران دوره پهلوی دوم در خلیج فارس متأثر از سیاست‌های ایالات‌متحده در قالب دکترین نیکسون از چه توان و عملکردی برخوردار شد؟ یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که ایران مهم‌ترین رکن اجرای سیاست دو ستونی دکترین نیکسون در خاورمیانه و خلیج فارس به عنوان ژاندارم منطقه بود. تحت‌تاثیر این جایگاه، توان بخش‌های مختلف نظامی ایران از جمله نیروی دریایی افزایش چشمگیری یافت که افزایش نفرات نیروی دریایی ایران از 2000 نفر به 25000 نفر و افزایش توان تسلیحاتی از طریق خرید 28 هاورکرافت، یک ناوشکن اسپرونس... از نشانه‌های آن است. با برخورداری از همین توان ناوگان دریائی بود که ایران درصدد اعمال نفوذ در منطقه خلیج فارس در چهارچوب دکترین نیکسون برآمد که مداخله نظامی در جنگ داخلی یمن و مداخله در جنگ ظفار نمونه‌های بارز آن است.