توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی شبه جزیره عربستان، یعنی واقع شدن در یکی از گرم و خشک ترین نقاط کره ی زمین زندگی در این مناطق دارای شرایط خاصی است. از آنجایی که ، طبیعت برای انسان های ساکن در این نواحی چیز زیادی برای عرضه ندارد لذا در این مناطق بیابانی که امرار معاش ساکنین آن بیشتر از طریق دامداری است برای دسترسی به منابع آب، چراگاه ها و مراتع محدود آن رقابت سنگینی جریان دارد. زندگی در یک چنین شرایطی و به اقتضای محیط خشن و کم برخوردار آن طبیعتا به طور قبیله ای و عشیره ای است و قبیله به صورت یک واحد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی برای اعراب عهد جاهلیت عمل می کرد؛ در واقع و در یک کلام قبیله برای این مردم به مثابه ی همه چیز محسوب می شد. از همین رو در این جامعه خبری از یک حکومت سیاسی متمرکز نبود و قبیله بزرگترین واحد سیاسی عصر جاهلیت محسوب می شد و افراد قبیله تنها نسبت به قبیله ی خود و هم پیمانانش احساس وظیفه کرده و تنها سخنان شیخ قبیله را گردن می نهادند. انسجام قبیله و پیوند میان اعضای آن بر اساس عصبیت یعنی خون یا نیای مشترک بود. انتخاب رئیس قبیله هم بر اساس مشورت شرفا و بر پایه ی نظر آنها بود. این شرایط تا زمان ظهور اسلام بر جامعه ی عربستان حاکم بود و پیامبر بعد از مبعوث شدن و با گسترش دعوت خود تصمیم گرفت با تشکیل یک حکومت متمرکز شرایطی که در گذشته بر جزیره العرب حاکم بود را تغییر دهد به عبارت دیگر پیامبر بجای جامعه ای که انسجام خود را از طریق عصبیت مبتنی بر خون و نیای مشترک ابتیاع می کرد و این خود باعث عدم اتحاد و یکپارچگی اعراب می گردید، در صدد تشکیل امت واحده ی اسلامی با محوریت ایمان به خدا بود. محمد (ص) در این راه به اقداماتی نیز دست یازید مانند مبارزه با آن دسته از سنت های جاهلی که بر پایه تفاخرات خونی و نژادی بود، برقراری پیمان اخوت میان مهاجرین و انصار و تشکیل دولت در مدینه. پیامبر در طول دوران حکومت در مدینه با سیره ی عملی خود در حال ترویج اصل برابری و برادری میان مسلمانان و مبارزه با خود برتر بینی بر اساس نسب و نژاد بود و با تاکید همواره بر این اصل مهم که در پیش گاه خدا تمام انسانها برابرند و هیچ کس بر دیگری برتری ندارد مگر به تقوا، در حال مبارزه با سنت های جاهلی-که هنوز در میان برخی از اشراف تازه مسلمان می شد بارقه هایی از آن را مشاهده کرد- و محکم کردن پایه
