مطالعه و بررسی آمل از زاویه ی تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی از سده های میانه تاریخ ایران بسیار حائز اهمیت است. تحولات تاریخی آمل در ابعاد و زمینه های گوناگون نه تنها در درک و فهم تاریخ تبرستان (مازندران) لازم و ضروری است، بلکه از آنجایی که در سرنوشت ملی تاثیرگذار بوده است، فلذا از اهمیت دو چندان برخوردار خواهد بود. موقعیت خاص آمل از نظر جغرافیایی (کوه ها، جنگل ها و...) سبب می شد تا در نزد حاکمان محلی، ملی و نیز در گستره جهان اسلام موقعیت ویژه ای داشته باشد. ارتباطات، مراوات و تعاملات سیاسی با دولت های محلی و منطقه ای بر این امر دلالت دارد. تحقیق پیش رو با طرح این پرسش بنیادین که آمل در سده های میانه تاریخ ایران چه وضعیتی به لحاظ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی داشته است؟ به روش توصیفی- تحلیلی و با مراجعه و مطالعه کتاب های تاریخی و کاوشی های باستان شناسی دریافته است که به لحاظ سیاسی، آمل به سبب موقعیت جغرافیایی (دوری از مراکز خلافت دمشق و بغداد، وجود کوه های بلند و جنگل های انبوه و...) همواره به عنوان مکان امنی جهت اختفاء و نیز فعالیت علیه دستگاه خلافت بوده است. وقوع قیام هایی چون قیام ونداد هرمز، مازیار و... که در این منطقه به وجود آمد، بر این امر تاکید می نماید. در این میان حضور علویان و تاسیس نخستین حکومت شیعی در ایران به پایتختی آمل و نیز تهاجمات حکومتهایی چون طاهریان، صفاریان، سامانیان، دولت های ترک نژاد (غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان)، مغولان و ایلخانیان و نیز تیموریان به این منطقه و تحولاتی که از این حضور حاصل می شد، در سرنوشت سیاسی مردمان این شهر بی تاثیر نبود. از منظر تحولات اجتماعی نیز باید گفت آمل دارای آداب و رسوم، جشن ها، سوگواری ها، نوع پوشش، موسیقی و آواهای محلی و... خود را داشته است. اهالی این منطقه تا مدت های مدید در برابر هویت های دیگری چون اعراب مسلمان و ترکان مقاومت می کردند. به لحاظ اقتصادی این منطقه با توجه به برخورداری از مواهب طبیعی خدادادی (جنگل ها، زمین های حاصلخیز، رودها، شرایط آب و هوایی مطلوب، انواع معادن و...) زمینه ی مناسبی را برای رشد اقتصاد کشاورزی، تجاری و صنعتی در سده های میانه تاریخ ایران داشته است. لذا بی علت نیست که این شهر مرکز تجارت منطقه ای و فرامنطقه ای بوده که در منابع و مأخذ متعددی بدان اشاره شده است. علاوه بر این ارسال پرداخ
