1403/09/02
سید حسن شجاعی دیوکلایی

سید حسن شجاعی دیوکلایی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی:
تلفن: 01135302620

مشخصات پژوهش

عنوان
اداوارد براون مستشرقی با رویکردهای جانبدارانه در مناسبات دولت و ملت در تاریخ ایران عصر قاجار؛ مطالعه موردی جریان بابی گری.
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها
کلید واژه: ادروارد براون، ایران، حکومت قاجار، جریان بابی گری، رویکرد جانبدارانه.
سال 1400
پژوهشگران سید حسن شجاعی دیوکلایی ، محمد امین خدابنده

چکیده

ایران در عصر سلطنت قاجار یکی از ادوار پرچالش در مناسبات دولت و مردم را در تاریخ تجربه کرد. چنین چالشی که در عرصه-های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی صورت می گرفت، متأثر از ضعف ها و ناکارآمدی های سیاسی و اقتصادی حکومت قاجار و رشد آگاهی های مردم در نتیجه آشنائی با آراء و اندیشه های جدید برخاسته از فرهنگ و تمدن غرب بود. در چنین شرایطی سیاحان و مستشرقانی که در دوره قاجار به ایران سفر کرده اند بروز این چالش ها همواره مورد توجه قرارداده اند. در میان این مستشرقان ادوارد براون جایگاه ویژه ای دارد. چنین جایگاهی ناشی از آثاری است که وی در زمینه تاریخ و فرهنگ ایران خلق کرد. بررسی آثار تاریخی ادوارد براون اگرچه به شناخت مناسبات و چالش های میان دولت و ملت در دوره های زمانی سفری وی به ایران کمک می کند؛ اما بررسی این آثار توجه محققان را به نگاه ویژه وی به یکی از چالش های فرهنگی مذهبی ایجاد شده در دوره قاجار که نتیجه شکل گیری جریان بابی گری در ایران است جلب می کند. نگاه ویژه براون به شکل گیری جریان بابی گری این پرسش مطرح می سازد که بروان در تقابل و چالش میان حکومت قاجار و جریان بابی گری آن را چگونه در آثار خود علی الخصوص دو اثر یک سال در میان ایرانیان و انقلاب مشروطیت ایران ترسیم کرده است؟ بررسی این آثار نشان می دهد که بروان بدور از رعایت اصل بی طرفی که یک مورخ باید به آن پایبند باشد با رویکردهای جانبدارانه و حتی احساسی در اشکال مختلف جریان بابی گری را مورد حمایت قرار داده است. تلاش برای ارائه چهره ای شجاع و باورمند به اعتقاد از بابی ها با ادبیات حماسی و رویکردی جانبدارانه، ارائه گزارش از تلاش-هایش برای ارائه تصویری موجه از جریان بابی گری در روزنامه های انگلستان از جمله روزنامه های تایمز، دیلی نیوز و نیو ریویو علی-الخصوص پس از ترور ناصرالدین شاه و متهم شدن بابی ها به ترور شاه در روزنامه های انگلستان، متهم کردن مخالفان جریان بابی گری به خشونت های غیر انسانی و طمع ورزی نسبت به اموال بابی ها، خودداری از شرح خشونت های بابی ها در مواجهه با مخالفان خود، احترام به کشته شدگان بابی وادای احترام به قبور آنها از جمله رویکردهای جانبدارنه و احساسی ادوارد براون در تبیین چالش میان حکومت قاجار و جریان بابی گری بود که با مطالعه آثار وی علی الخصوص دو اثر یکسال در میان ایرانیان و انقلاب