1403/09/01
فاطمه علمی

فاطمه علمی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم دریایی و محیطی
نشانی:
تلفن: 01135305124

مشخصات پژوهش

عنوان
ارزیابی صدف دو کفه‌ای Mytilaster lineatus (Gmelin, 1789) و کشتی-چسب Amphibalanus improvisus (Darwin, 1854) به عنوان شاخص‌های زیستی آلودگی میکروپلاستیک در سواحل جنوبی دریای کاسپین
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
میکروپلاستیک‌ها، صدف دو کفه‌ای، کشتی‌چسب، شاخص‌های زیستی، دریای کاسپین
سال 1401
پژوهشگران محمدمهدی چیانی(دانشجو)، فاطمه علمی(استاد مشاور)، مجتبی شکراله زاده طالشی(استاد راهنما)، مجید راستا(استاد راهنما)

چکیده

ارزیابی صدف دو کفه‌ای Mytilaster lineatus (Gmelin, 1789) و کشتی‌چسب Amphibalanus improvisus (Darwin, 1854) به عنوان شاخص‌های زیستی آلودگی میکروپلاستیک‌ها در سواحل‌جنوبی‌دریا‌ی‌کاسپین برای اولین بار در ایران مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش علاوه ‌بر ارزیابی صدف دو کفه‌ای و کشتی‌چسب، فراوانی میکروپلاستیک‌ها در نمونه‌هایی دیگر مانند رسوبات‌ساحلی و آب‌دریا نیز مورد ارزیابی قرار گرفت تا از این طریق بتوان ارتباط بین فراوانی میکروپلاستیک‌ها در نمونه‌های آب، رسوب و گونه‌های مورد مطالعه را تحت بررسی و آنالیز قرار داد. در این پژوهش فراوانی، توزیع و انواع گوناگون میکروپلاستیک‌ها در نمونه‌های آب، رسوب و گونه‌های مورد‌مطالعه در 9 سایت نمونه‌برداری واقع در سواحل ‌جنوبی ‌دریای‌ کاسپین در دو استان مازندران و گلستان بررسی می‌کنیم. اندازه‌ی میکروپلاستیک‌های جمع‌آوری ‌شده در طول این پژوهش؛ از 285.760 میکرو‌متر تا 81171.063 میکرو‌متر متغییر بود. اکثر میکروپلاستیک‌ها فرمی رشته‌ای شکل داشتند. میکروپلاستیک‌های تکه پاره و فیلمی شکل نیز در نمونه‌ها مشاهده شدند. میکروپلاستیک‌ها در 11 رنگ متنوع نظیر آبی آسمانی، آبی فیروزه‌ای، نقره‌ای، سفید، قرمز، مشکی، خاکستری، شیری، سبز، نارنجی و قهوه‌ای مشاهده شدند. برای تعیین ترکیب پلیمری میکروپلاستیک‌های خارج شده از بافت گونه‌های مورد مطالعه و نمونه‌های آب و رسوب از دستگاه طیف سنج مادون قرمز تبدیل فوریه مجهز به سیستم بازتاب‌کلی‌تضعیف‌شده و یا طیف‌سنج رامان استفاده شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل کلیه داده‌ها از نرم افزار اس‌پی‌اس‌اس (بسته آماری برای علوم اجتماعی) استفاده ‌شد. داده‌ها ابتدا برای اطمینان از نرمال بودن با آزمون شاپیرو-ویلک یا آزمون کولموگروف-اسمیرنوف بررسی ‌شدند. سپس در صورت نرمال بودن توزیع داده‌های مورد بررسی، با استفاده از آزمون تجزیه واریانس یکطرفه و در مواقعی که داده‌ها نرمال نباشد، از آزمون ناپارامتری کروسکال-والیس جهت مقایسه آلودگی ایستگاه‌ها با نمونه‌های کشتی‌چسب و صدف استفاده ‌شد. برای بررسی ارتباط آلودگی بین رسوبات، آب با نمونه‌های کشتی‌چسب و صدف از آنالیز همبستگی استفاده شد.