ضیاء فلاح محمدی

هدف: مالتیپل اسکلروزیس بیماری بسیار شایع است که بر اثر دمیلین شدن التهابی مزمن سیستم عصبی مرکزی به وجود می آید. هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر، مقایسه ی آثار دو پروتکل تمرین عملکردی با شدت بالا (HIFT) و فعالیت ورزشی هوازی بر آمادگی عملکردی و عوامل روان شناختی در بیماران زن مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس بود. روش شناسی پژوهش: روش پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی نیمه تجربی و کاربردی با طرح پیش آزمون و پس آزمون می باشد. جامعه ی آماری پژوهش حاضر را کلیه ی مبتلایان به بیماری ام-اس عضو انجمن ام اس استان مازندران تشکیل داده اند. از میان افراد واجد شرایط، 30 بیمار زن مبتلا به ام اس از نوع عودکننده–فروکش یابنده (RRMS) که در انجام پژوهش به طور داوطلبانه انتخاب و به طور مساوی به سه گروه تمرین عملکردی با شدت بالا )10(n=، فعالیت ورزشی هوازی )10(n= و کنترل )10(n= تقسیم شدند. آزمودنی ها طی سه جلسه ی جداگانه، اندازه-گیری هایی نظیر آزمون جلوبازو، آزمون بلند شدن از روی صندلی به مدت 30 ثانیه، آزمون ایستادن روی یک پا (SLST)، و آزمون برخاستن و رفتن (TUG) به منظور سنجش عوامل جسمانی، و پرسش نامه 21-DAS برای سنجش عوامل روان شناختی را انجام دادند. آزمودنی ها به مدت 6 هفته، 3 جلسه در هفته و هر جلسه به مدت حداقل 20 دقیقه الی حداکثر 60 دقیقه تحت تمرینات قرار گرفتند. پروتکل تمرینی به ترتیب شامل سه مرحله ی گرم کردن، تمرین اصلی و سرد کردن بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های ANOVA و Tukey و توسط نرم افزار SPSS25 در سطح معناداری 05/0 انجام گرفت. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که بین میانگین نمره ها در گروه های مداخله در مقایسه با گروه کنترل تفاوت معناداری وجود داشت )05/0(P<؛ به گونه ای که میزان قدرت بالاتنه )001/0(P=، قدرت پایین تنه )001/0(P=، تعادل ایستا )001/0(P=، و تعادل پویا )001/0(P= در گروه های تجربی پس از انجام شش هفته تمرین نسبت به گروه کنترل به طور معناداری افزایش یافت. همچنین گروه تمرین عملکردی با شدت بالا غیر از تعادل پویا در سایر مولفه های عملکردی از گروه هوازی بهتر بود )05/0(P˂. از سوی دیگر، در رابطه با عوامل روان شناختی گروههای تجربی از نظر نمرات افسردگی )001/0(P=، اضطراب )001/0(P=، و استرس )001/0(P= نسبت به گروه کنترل به طور معناداری کاهش نشان دادند. اما در مقایسه بین