1403/09/04
احسان شهسواری

احسان شهسواری

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده حقوق و علوم سیاسی
نشانی: دانشگاه مازندران
تلفن: 011-35302182

مشخصات پژوهش

عنوان
منزلت دکترین پاکدستی در قضیه برخی دارایی های ایران
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
بانک مرکزی دکترین پاکدستی صلاحیت قابلیت پذیرش دعوا معاهده مودت
سال 1403
مجله مجله حقوقی بین المللی
شناسه DOI
پژوهشگران احسان شهسواری

چکیده

در قضیه برخی دارایی‌های ایران، دیوان بین‌المللی دادگستری فرصت یافت تا محتوای «دکترین پاکدستی» را ارزیابی و به‌تصریح، از فقدان منزلت عرفی این دکترین و عدم تلقی آن به‌عنوان اصل کلی حقوق بین‌الملل یاد کند. پژوهش حاضر ضمن توصیف دکترین پاکدستی و تشریح تحولات و منزلت آن در رویه‌قضایی و دکترین، رأی دیوان را ازجمله در پرتو نظرات قضات دیوان تحلیل و بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که دیوان در تعقیب رویه‌قضایی خود به‌ویژه در قضیه جاداو، با تأیید رویکرد کمیسیون حقوق بین‌الملل در طرح پیش‌نویس مواد راجع به مسئولیت بین‌المللی دولت و طرح پیش‌نویس مواد راجع به حمایت دیپلماتیک، پاکدستی را به‌عنوان عنصری که فی‌نفسه مؤثر در قابلیت پذیرش دعوا، اثبات حق یا زدودن آن باشد، نپذیرفته است. این رویکرد قضایی، مسیر دادرسی‌های بین‌المللی را به‌ویژه نسبت به دولت‌هایی که ادعا می‌شود با دستان ناپاک وارد فرآیند دادرسی می‌شوند هموار می‌کند و در مواردی اطراف دعوا را از اثبات پاکدستی یا زوال آن بی‌نیاز می‌کند.