1403/01/09
محمد محسنی دهکلانی

محمد محسنی دهکلانی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده الهیات و معارف اسلامی علامه حسن زاده آملی (ره)
نشانی:
تلفن: 011-35302630

مشخصات پژوهش

عنوان
درنگی در مستندات فقهی ماده 136 قانون مجازات اسلامی
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
اصحاب کبائر؛ تکرار جرم؛ حدود؛ صحیحه یونس بن عبد الرحمن؛ قتل؛ ماده 136 قانون مجازات اسلامی
سال 1397
مجله فقه و مباني حقوق اسلامي
شناسه DOI
پژوهشگران محمد محسنی دهکلانی ، امان الله علیمرادی ، حمزه نظرپور

چکیده

ماده 136 قانون مجازات اسلامی، مقرّر نموده است: «هرگاه، کسی سه بار مرتکب یک نوع جرم موجب حدّ شود و هر بار حدّ آن جرم بر او جاری گردد، حدّ وی در مرتبه چهارم اعدام است»؛ اما در مجامع روایی شیعه، روایتی از امام هفتم (ع) معروف به «خبر یونس» آمده است که امام ­فرموده است: «أَصْحَابُ الْکَبَائِرِ یُقتَلون فِی الثَّالِثَهِ». مضمون این خبر که مُبَیِّن «قاعده­ای عام» و «کبرایی کلّی» است، در تنافی با مدلول ماده فوق می­باشد. در این نوشتار، ابتدا بر اساس ملاکات معتبر در دانش رجال، سند روایت بررسی و حجیّت آن اثبات شده، سپس مستندات احتمالی مربوط به عناوین مجرمانه­ موضوع ماده فوق، با ضوابط اجتهادی ارزیابی شده است. در نهایت می­توان نتیجه گرفت: اطلاق ماده مذکور، فاقد وجاهت فقهی است و تنها دو عنوان «زنا» و «سرقت» بواسطه وجود دلیل خاصّ، از تحت عموم روایت یونس خارج و مصداق موضوع ماده 136 قانون مجازات اسلامی می­باشند.