1403/09/02

سمیه بلبلی قادی کلایی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی: umz
تلفن: 011-35303000

مشخصات پژوهش

عنوان
مروری نظام مند بر دلالتهای اخلاقی استفاده از هوش مصنوعی در فناوریهای دیجیتال و نسبت آن با اخلاق شکوفایی
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
اخلاق، هوش مصنوعی، فناوری‌های دیجیتال، اخلاق شکوفایی
سال 1402
مجله راهبرد اجتماعی فرهنگی
شناسه DOI
پژوهشگران سمیه بلبلی قادی کلایی ، حمید پارسانیا

چکیده

نفوذ گسترده هوش مصنوعی در ابعاد مختلف حیات انسان نگرانی‌های عمده‌ای به لحاظ میزان پایبندی این فناوری به استانداردهای اخلاقی در‌ پی دارد. از این رو هدف پژوهش حاضر شناسایی مفاهیم کلیدی اخلاق برای استفاده از هوش مصنوعی در فناوری‌های دیجیتال و نسبت آن با اخلاق شکوفایی است. در این تحقیق از مرور نظام‌مند ادبیات به عنوان روش‌شناسی پژوهش و از روش سه مرحله ای مستاک و همکاران به عنوان روش تحقیق استفاده شده است. پس از پنج مرحله غربالگری در دو پایگاه داده "اِسکوپوس" و "وِب آو سایِنس" 38 مقاله از 25 مجله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از فرا‌ترکیب‌کیفی آنها دو مفهوم مرکزی تحت عنوان«الگوهای اصلی فناوری‌های دیجیتال» و«لایه‌های هستی‌شناختی فناوری‌های دیجیتال» مورد شناسایی قرار گرفتند. 16 مفهوم اخلاق دیجیتال مرتبط با الگوهای اصلی و لایه‌های هستی‌شناختی فناوری‌های دیجیتال نیز از تقاطع ماتریسی مفاهیم مرکزی در مقالات استخراج شدند. سپس یک نقشه مفهومی برای تفسیر یافته ها، طبقه‌بندی مفاهیم اخلاقی شناسایی شده ذیل الگوها و لایه‌های هستی‌شناختی، تناظر آنها با اصول موضوعه اخلاق هوش مصنوعی و میزان اهمیت آنها در مقالات تنظیم شد. در نهایت نیز نسبت مفاهیم اخلاقی شناسایی شده با اخلاق شکوفایی در ادبیات موجود مورد بررسی قرار گرفت.