1403/09/02
علی اکبر مسگر

علی اکبر مسگر

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی: Umz
تلفن: 01135303000

مشخصات پژوهش

عنوان
تفاوت نگاه شهریاران اشکانی و ساسانی به سواحل جنوبی ایران
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها
The difference between the views of Parthian and Sassanid kings towards the southern coast of Iran
سال 1403
پژوهشگران علی اکبر مسگر ، ابولفضل سلمانی

چکیده

تفاوت نگاه شهریاران اشکانی و ساسانی به سواحل جنوبی ایران موضوع : الف) سیر تاریخی فنون و تکنیکهای کشتی‌سازی و حمل و نقل دریایی در حوزه خلیج فارس و اقیانوس هند متن چکیده : متناظر با ایدوئولوژی سیستم های سیاسی، منافع ملی و مصالح عالی آن ها تعیین می شود. ایدئولوژی ها منجر به تأسیس ساخت سیاسی یا نوع حاکمیت و سپس پیکره بندی جغرافیایی و تقسیمات سرزمینی و در نهایت اعمال اقتدار می شود. ساختار حاکمیت در دو شهریاری اشکانی و ساسانی به لحاظ ماهوی متفاوت است و این تفاوت در نوع نگاه و رویکرد آن ها به پاره های ایرانشهر تمایز ایجاد می کند. خلیج فارس در افق دید شهریاران اشکانی که خود فهمی اساسا متکثر و مرکز گریز از قدرت داشتند به مثابه پاره ای از یک پیکر بزرگ بود که می توانست به صورت مستقل و مجزا از مرکز به حیات خود ادامه دهد. از این رو شاهد ساخت های سیاسی متنوعی نظیر شهرهای خودگردان نظیر شهرهای یونانی ها و یهودی ها در سلوکیه، حکومت های نیمه مستقل نظیر الیمایی و خاراکس اسپاسینو هستیم که منتزع از حکومت مرکزی برنامه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خود را دنبال می کنند. اما این افق در دوره ساسانی با تحولی جدی مواجه شد. فهم شهریاران اسانی بر اساس نگره وحدت در عین کثرت صورتبندی می شد در واقع ایالت های ایرانشهر جزئی از یک کل به هم وابسته بودند که نوعی درهم تنیدگی کارکردی(سیاسی و اقتصادی)میانشان استوار بود. تامین امنیت راه ها، حمایت از تاجران، نظم و ترتیب دادن به ترانزیت کالا از شمال شرق تا جنوب غرب(وشرق) ساخت شهرهای بندری، تعاملات بین المللی با هند، چین و بیزانس و کنترل مسیرهای تجاری دریایی از طریق بنادر سیراف، ابله، عمان (صحار، قلهات) تا سواکن در شرق آفریقا منتهی به پدیدآمدن فهم استراتژیکی متفاوتی با آنچه در دوره اشکانی در جریان بود بشود در واقع ساسانی ها متاثر از ایدئولوژی سیاسی شان به خلیج فارس و سواحل جنوبی ایران نگاه ویژه ای داشتند و پاره های ایرانشهر را در یک سیستم سرزمینی اندامواره فهم می کردند.