فتوح اسلامی در قلمرو خزرها، در قیاس با قلمرو دیگر قدرت های پیرام ون سرزمین های اسلامی، توأم با موفقیت نبود. بر این اساس نگارندگان پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق تاریخی درصدد پاسخ به این پرس شاند که چه عواملی در ناکامی فتوح و گسترش اسلام در قلمرو خزرها م ؤثر بود ه است ؟ یافته های این تحقیق نشان می دهد که این ناکامی معلو ل مجموعه ای از عوامل نظامی، اقتصادی و اجتماعی و جغرافیایی بوده است. از منظر نظامی می توان به مواردی چون قدرتمندی خزرها در بسیج نیروها، تجهیزات برتر نظامی، برخورداری از استحکامات دفاعی و پشتیبانی نظامی آنها از سوی خوارزمی ها و روس ها اشاره کرد. از بعد اقتصادی و اجتماعی، برخورداری خزرها از یک اقتصاد قدرتمند و پویا، وجود عدالت نسبی اجتماعی و در نتیجه رضایت مندی عمومی اقوام خزری از وضعیت خود حائز اهمیت است. همچنین دوری سرزمین خزرها از مرکز خلافت، وجود ناهموار یها و سرمای شدید این سرزمین از عوامل مؤثر بر ناکامی فتوح اسلامی در قلمرو خزرها و در بعد جغرافیایی بوده است.
