بررسی اوضاع اجتماعی در ادبیات از جمله مسائل مهمی است که می‌تواند کمک شایانی به شناخت تاریخ داشته‌باشد. در دوره سلجوقی، ادبیات به راحتی توانسته بسیاری از نشانه‌های اجتماعی و فرهنگی و سیاسی خود، که کمتر در تاریخ بیان شده را ترسیم کند. ادب فارسی و به تبع آن شعر، در زمینه انعکاس اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از ظرفیت بالایی برخوردار بوده‌است. در این میان دیوان امیر معزی با توجه به ظرافت و دقتی که داشته؛ از جمله منابعی است که به شناخت تاریخ نانوشته دوره سلجوقی کمک می‌کند. وی در دیوانش تصویر نسبتا روشنی از اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی عصر سلجوقی ارایه می‌دهد؛ زیرا وی از نزدیک شاهد رویدادهای گوناگون دربار سلجوقی بوده. پژوهش حاضر به بررسی اوضاع اجتماعی دوره سلجوقی در دیوان شعر امیر معزی می‌پردازد. این پژوهش در 8فصل مجزا نوشته شده، و در هر فصل به بررسی مسائل اجتماعی که خود به شاخه‌های مختلفی تقسیم می‌شود می‌پردازد و در پی آن است که نشان دهد تا چه حد ادبیات و منابع ادبی می‌تواند در شناخت مسائل تاریخی و اجتماعی مؤثر باشد.
