یعقوب لیث صفاری، بنیان گذار سلسله صفاری است که کار خویش را با عیاری آغاز کرد و نهایتاً با برانداختن سلسله طاهریان، قوی ترین حاکم شرق ایران گردید. حکومتی که یعقوب لیث تأسیس کرده ادامه سیاسی حرکت های جدایی طلبانی ای بود که در شرق اسلامی نمایان شد. دولت صفاریان درواقع اولین حکومت مستقل ایرانی بود که از راه امارت استیلا دیگرباره قسمت هایی از ایران را از دست فاتحان عرب بیرون آورد. در این پژوهش به دنبال مناسبات یعقوب لیث صفاری با هر یک از سلسله ها و حکومت های هم جوار (عباسیان، طاهریان، علویان و ساسانیان) و نتیجه حاصل از آن هستیم. یافته های این پژوهش و تحقیق حاکی از آن است که اوج قدرت سیاسی این خاندان تا زمان مرگ عمرولیث بود با مرگ او خاندان عباسی از یک دوره چهل ساله چالش سیاسی و نظامی گسترده با این خاندان آسوده شدند و بازماندگان این خاندان در محاق سیاسی قرار گرفتند. سؤالی که در این پژوهش، به دنبال پاسخ گویی به آن هستیم، این است که مناسبات صفاریان با حکومت های هم جوار در دوره یعقوب لیث صفاری به چه شکلی بوده و موانع و چالش های مناسبات خارجی صفاریان چگونه بوده است؟ یافته های پژوهش حکایت از این امر دارد که ازآنجاکه حکومت صفاریان به صورت استیلا بوده است و بناتر نظریه امارت استیلاءاگر فردی بازور بر قلم رویی مسلط می شد، در صورت دارا بودن شرایطی می توانست تأییدیه خلیفه را نیز به دست آورد، بنابراین به نظر میرسد مناسبات صفاریان در دوره یعقوب با حکومتهای همجوار به صورت خصمانه بوده است.
