بهائیت یک جریان فرقه ای ، دینی درون مذهبی است که در قرن سیزدهم ه ق (نوزدهم میلادی)در دوره ی قاجاریه توسط میرزا حسینعلی نوری مشهور به بهاءالله و با حمایت دولت های استعمارگر در ایران شکل گرفت. ریشه ی اصلی بهائیت ، فرقه بابیت و بابیه نیز خود برخاسته از شیخیه که جریانی منشعب از مذهب شیعه بوده، بوجود آمده است. فرقه بهائیت در تاریخ معاصر ایران به عنوان یک جریان اثرگذار در عرصه های سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی واجتماعی ظاهرگردید که این خود اهمیت و ضرورت مطالعه ی آنرا ضروری می کند. .از طرفی استان مازندران در عصر پهلوی یکی از مراکز مهم تجمع جمعیت بهائیان بوده ، شهرهایی چون بابل (بارفروش) ، قائمشهر (علی آباد) ، ساری ، گرگان و تعدادی از روستاهای آنها در اواخر سده ی نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی ماوای گروهی از متنفذان و ثروتمندان بهایی بوده است. مازندران همواره به عنوان یکی از کانونهای اصلی زندگی و فعالیت بهائیان در عصر پهلوی مطرح بوده است. موضوع مورد بحث در این دوره ، برخورداری اقتصادی درکنار نفوذ سیاسی ، تبلیغی در داخل و خارج از ایران در عصر پهلوی که قدرت فوق العاده ای به آنان در عرصه های مختلف بخشیده و در حقیقت ، دارای شکوفایی حیات سیاسی ، مذهبی و اقتصادی در تاریخ ایران حکایت دارد. لذا مطالعه وضعیت و فعالیت های این فرقه در مازندران عصر پهلوی می تواند به شناخت بهتر این جریان و تاثیرات آن کمک کند. نقش و تاثیر بهائیان مازندران در سطح ملی و نیز وجود تاسیسات و تشکیلات بهائی و پشتوانه های مالی این فرقه دراین منطقه بر این جایگاه صحه می گذارد. بهائیان پس از جدایی از بابیت فعالیت خودرا در جوامع شهری وروستایی کشور بالاخص مازندران بطور گسترده اغاز کردندو توانستند طرفداران و پیروان زیادی جذب نمایند. در این پژوهش با بررسی منابع تاریخی و جغرافیایی موجود و مصاحبه با افراد مطلع در این حوزه به بررسی و تحلیل وضعیت بهائیت در مازندران عصر پهلوی پرداخته شد. روش تحقیق پژوهش حاضر کتابخانه ای و گردآوری مطالب و سپس به سنجش داده ها و نتیجه گیری منطقی از اطلاعات جمع آوری شده پرداخته شده است.
