هدف: تأسیس و توسعه ده ها مدرسه بهایی در مقاطع مختلف تحصیلی از مشخصه های تاریخ معاصر ایران است. مدارسی که فارغ از تحلیل سیاسی، نمی تواند در آموزش وپرورش نوین ایران نادیده گرفته شود. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سؤال اساسی است که چه دلایل و زمینه های آموزشی در توسعه مدارس بهایی ایران معاصر مؤثر بوده است؟ روش شناسی پژوهش: این پژوهش با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است. یافته ها: یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که جاذبه ها و نوآوری های آموزشی ازجمله در برنامه ریزی آموزشی، فوق برنامه ها، کادر آموزشی و نیز اداری، رابطه استاد و شاگردی، موفقیت فارغ التحصیلان این گونه مدارس در آزمون های رسمی و نیز در ورود به مراکز تحصیلات عالی داخلی و خارجی، سیاست نظارتی، تحصیل دختران، تحصیل فرزندان چهره های شاخص، جاذبه های کالبدی-محیطی و نیز برخورداری از تسهیلات آموزشی و شرایط جامعه ایرانی اواخر قاجاریه و اوایل پهلوی، در کنار موج ملی و جهانی در عرصه آموزشی در این امر دخیل بوده است. نتیجه گیری: مدارس بهایی ایران معاصر که با انگیزه های سیاسی-فرقه ای تاسیس شدند-علاوه بر بسترها و زمینه های موجود- با استفاده از ابتکارات و نوآوریهای آموزشی، در استقبال عمومی و در نتیجه رشد و گسترش این نهادهای آموزشی موثر بودند. یافته های پژوهش امروزه می تواند علاوه بر رمزگشایی از فعالیتهای این فرقه و نیز رویکرد ابزاری آن و در نتیجه بهره برداری در پژوهشهای سیاسی-تاریخی، جهت پژوهشگران و متخصصان عرصه تعلیم و تربیت مفید باشد.
