فروپاشی حکومتهای اسلامی به عنوان یکی از مباحث حائز اهمیت، ذهن پژوهشگران تاریخ را به خود مشغول داشته است. در این میان دلائل سیاسی بیشتر از هر نکته ای خودنمایی می کند؛ زیرا خود زمینه ساز تضعیف حکومتها در ابعاد دیگر شمرده می شود. در همین راستا نوشتار پیش رو کوشیده به روش تحلیلی، عوامل سیاسی فروپاشی حکومت ممالیک را بررسی کند. یافته های پژوهش حاکی است فقدان مشروعیت ملی در کنار ضعف مشروعیت مذهبی در اواخر دوره مملوکی، عامل زیربنایی در اضمحلال این حکومت است. نزاع بین ممالیک برجی و جلبان، علاوه بر تضاد ذاتی بین ساختار سیاسی قدرت نمی توانست با انحطاط سیاسی حکومت ممالیک بیگانه باشد. ضمنا وقوع شورشها که خود ارتباط تنگاتنگی با بحرانهای جانشینی می یافت، مرحله فروپاشی را تسریع نمود. در نهایت نیز تضعیف موقعیت ممالیک در جهان اسلام و در پی آن تهاجم عثمانیها این حکومت را ساقط ساخت. این مقاله با استناد به روش کتابخانه ای و عمدتا بر اساس منابع دست اول و نیز با رویکرد انتقادی به تبیین مساله پرداخته است.
