1403/02/17
علی اصغر کلانتر

علی اصغر کلانتر

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: 0000-0002-4484-6812
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی: مازندران ـ بابلسر ـ جاده نیروی هوایی ـ پردیس دانشگاه مازندران ـ دانشکده هنر و معماری ـ گروه پژوهش هنر و صنایع دستی
تلفن: 01133162962

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی تطبیقی مهرهای دوره صفویه و قاجاریه ایران در موزه بریتانیا
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها
هنر قاجار، هنر صفوی، موزه بریتانیا، مهر
سال 1401
پژوهشگران علی اصغر کلانتر ، مهردخت ضیاء پور

چکیده

در طول تاریخ از مهرها برای ثبت مالکیت و اعتبار بخشیدن به اسناد، فرامین، نامه ها و کالاها استفاده شده است. در عصر صفوی و قاجار همزمان با تغییراتی که در فضای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و هنری کشور رخ داد، استفاده از مهرهایی با مضامین مذهبی شیعی، خوشنویسی، تزئینات و ترکیب بندی بدیع و حکاکی های ماهرانه گسترش یافت. موزه بریتانیا، اولین موزه عمومی ملی جهان است که در آنها نمونه هایی از آثار مهرهای دوره های صفویه و قاجار وجود دارد. در این موزه 52 مهربه صورت آنلاین قابل دسترسی می باشد و مورد بررسی قرار گرفته است جامعه آماری این پژوهش مهرهای دوره های حکومتی صفویه و قاجاریه در موزه بریتانیا است و تمام نمونه های موجود، مورد بررسی قرار گرفته اند. هدف پژوهش شناخت نوع نقوش، خطوط و شکل های بکار رفته در نمونه ها است. داده ها به صورت کتابخانه ای گردآوری شده است. سوال پژوهش این بوده که بر اساس نمونه های مورد بررسی، محتوای فرمی و مضمونی مهرها در گذر از دوره صفویه به قاجار چه تغییراتی داشته است؟ در راستای یافتن پاسخ، ابتدا ویژگی های مهرها بررسی و نقوش آنها در انواع انسانی، حیوانی، گیاهی و مضامین قرآنی تقسیم شده و سپس مهرهای دوره صفوی و قاجار از لحاظ محتوا و فرم ظاهری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بررسی ها نشان می دهد استفاده از تزئینات در مهرهای دوره قاجار افزایش پیدا کرده و محتوای نقوش مورد استفاده از نمادین به کاربردی سوق پیدا کرده است.