نقطه عطف شکل‌گیری مثلث راهبردی سه کشور ایران، روسیه و چین، مقابله با تهدیدات ایالات متحده آمریکا است. به‌طوری که پاشنه آشیل تهدیدات آمریکا برای سه کشور، تحریم‌های تجاری و اقتصادی است. ایالات متحده آمریکا برای مبارزه با کشورهای ناهمسو با منافع ملی خود تاکنون از کلیه ابزارهای ممکن استفاده نموده کرده است. سیاست مهار از طریق تحریم اقتصادی علیه این سه کشور بخشی از استراتژی کلان آمریکا از طریق سیاست همراه‌سازی متحدان استراتژیک خود، سابقه طولانی دارد. اکثر این تحریم‌ها مغایر با قوانین بین‌المللی است و وجاهت حقوقی ندارد. لذا مقابله با تحریم‌های اقتصادی و تجاری، اولویت دستگاه دیپلماسی ایران، روسیه و چین قرار گرفت. این درحالی است که جنگ روسیه و اوکراین، قضیه تایوان و تحولات غزه بر شدت تحریم‌های آمریکا علیه علیه این سه کشور افزوده است. با در نظر گرفتن این ملاحظات این سؤال مطرح می‌شود که منطقه آزاد ارس چگونه می‌تواند بر تقابل راهبردی ایران، روسیه و چین در قبال تحریم‌های جدید آمریکا تأثیرگذار باشد؟ فرضیه‌ای که مورد آزمون قرار گرفته این است که منطقه آزاد ارس با توسعه مناسبات تجاری و اقتصادی سه کشور، نقش مهمی را در مقابله با تحریم‌های آمریکا ایفا کرده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است منطقه آزاد ارس با افزایش مناسبات تجاری و اقتصادی ایران، روسیه و چین در منطقه قفقاز و اوراسیا و همچنین دستیابی روسیه به محصولات دوکشور توانسته است محدودیت‌هایی را در قبال تحریم‌های جدید آمریکا ایجاد کنند. روش پژوهش کیفی با رویکرد تحلیل محتوا می باشد و از نظریه موازنه قوا برای تجزیه و تحلیل موضوع استفاده کرده است.
