در دیدگاه آیت الله خامنه ای در فرآیند پنج مرحله ای تحقق کامل اهداف انقلاب اسلامی (انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن اسلامی)،از منظر ایشان ما در مرحله سوم هستیم که هنوز شکل نگرفته است و در مقاله پیش رو جامعه اسلامی، که چهارمین گام در این فرآیند است از حیث چیستی و اساس مورد بررسی قرار گرفته است. این مقاله با روش کیفی از نوع تحلیل اسنادی و ابزار فیش برداری، درصدد پاسخ به این سوال اصلی است که «چیستی و اساس جامعه اسلامی از دیدگاه حضرت آیت الله خامنه ای چیست؟». یافته های تحقیق بر چند نکته تاکید دارد: 1. جامعه اسلامی متشکل از مجموعه مردم و کارگزاران می باشد، که باید دارای «عملکرد و جهت گیری اسلامی» باشند. 2. سازه فکری در روند تحقق جامعه اسلامی، شریعت مقدس اسلام است که مفسِّر وظایف، ارزش ها، جهت گیری ها و اهداف حاکم بر جامعه اسلامی می باشد. حکمرانی موفق رسول اکرم (ص) و امام علی (ع) در جامعه نبوی و علوی، الگوی آرمانی تحقق جامعه اسلامی در بافت نظام جمهوری اسلامی است.3. مردم، کارگزاران و نهادهای ساختار حکمرانی از پایه و اساس اصلی جامعه اسلامی هستند که بدون همراهی آنها عملاً امکان تحقق جامعه اسلامی وجود ندارد. سلامت اعتقادی، اخلاقی و رفتار اسلامی مردم ،کارگزاران و نهادهای ساختار حکمرانی، سنجه و تراز جامعه اسلامی خواهد بود.
