در نظام بین الملل دائماً متحول شونده، زیرسیستم غرب آسیا و به ویژه منطقه خاورمیانه مدرن، به دلیل اهمیت ژئواستراتژیک و ژئوپلیتیک آن گورستانی از نظریه ها و رویکردهای فکری روابط بین الملل است. نظریه ها و مدل های همکاری مربوط به امنیت و علل جنگ ها، بازدارندگی، فشار و دیپلماسی در آزمون حوادث نیم قرن اخیر این منطقه به گِل نشسته است. مصیبت بار این که منطقه غرب آسیا مرکز ثقل بیشترین جنگ ها است؛ جنگ ها و ناامنی هایی که دغدغه جهانی را به همراه داشته است. از چشم انداز تطبیقی، منطقه خاورمیانه پائین-ترین میزان انسجام منطقه ای را در جهان معاصر به خود اختصاص داده است. وجود حکومت های وابسته به غربِ دولت های عربی، ظهور دولت اسراییل و نیز مداخلات قدرت های فرامنطقه ای، در ناامنی این منطقه تاثیرگذار بوده اند. همچنین، نوع نظام های سیاسی، شکنندگی سیاسی، افزایش جمعیت، توسعه نیافتگی، مشکلات زیست محیطی در کانون ناامنی خاورمیانه دخیل بوده است. در پاسخ به سؤال اصلی پژوهش اینکه دولت های منطقه خاورمیانه با بهره گیری از چه رویکرد ها و نظام های همکاری خواهند توانست از ناامنی فراگیر موجود رهایی یابند تا به یک منطقه امن و پایدارتر تبدیل شوند؟ فرضیه ما این خواهد بود که دولت های منطقه به مثابه اجزای یک منظومه جغرافیایی با به کارگیری نظام هم پیوستاری و با پیوند میان همکاری های سیاسی، نظامی و اقتصادی خواهند توانست بر ناامنی های موجود فائق آیند. یافته های پژوهش حاضر این است که اگر همکاری-های اقتصادی در هم پیوندی با همکاری های امنیتی به ویژه استراتژی موازنه تهدید میان دولت-ملت های منطقه خاورمیانه شکل بگیرد به دلیل ماهیت بازدارندگی متکثر آن، امنیت پایدارتر و دیرپا را برای این منطقه خلق خواهد کرد و در نتیجه موجب ارتقای امنیت منطفه و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران خواهد شد. این پژوهش با بهره گیری از روش تبیینی، در چند مبحث به بررسی رویکرد ها و نظام های همکاری امنیتی، سیاسی و اقتصادی درون منطقه ای و فرامنطقه ای خواهد پرداخت و در نهایت هم پیوستاری میان آنها را به عنوان راهکار حل مسئله مورد تبیین قرار می دهد.
