مشخصات پژوهش

عنوان	فصاحت و بلاغت سخنان امام علی( ع) از منظر ابوالعباس مبرّد در کتاب «الکامل فی اللغه والأدب»
نوع پژوهش	مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها	فصاحت، بلاغت، امام علی( ع)، مبرّد، الکامل.
چکیده	سخنان امام علی( ع) به عنوان فصیح ترین و بلیغ ترین سخنان بشر پس از پیامبر(ص)، مورد استفادۀ اغلب پژوهشگران و نویسندگان مشهور در ادوار مختلف تاریخی پس از اسلام بوده است. ابو العباس مبرّد لغوی و نحوی برجستۀ عربی در سدۀ سوم هجری، از جمله بزرگانی است که در کتاب خود، «الکامل فی اللغه و الأدب» در استدلال ها و بیان مسائل نغز، از خطبه ها، حکمت ها و کلمات قصار امیرالمؤمنین در ذیل اصطلاحِ «سخنان حکیمانه» و «سخن حکیمان» استفاده می کند و شیوایی سخنان حضرت(ع) را مورد تعریف و تمجید قرار می دهد. این مقاله درصدد آن است با تکیه بر شیوۀ وصفی و تحلیلی و با بررسی کمی و کیفی کاربرد سخنان امام( ع) در الکامل، به بررسی آن دسته از سخنان امام علی( ع) در کتاب الکامل مبرّد بپردازد که ایشان به مدح وثنای فصاحت و بلاغت کلام امام( ع) پرداخته اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که فصاحت و بلاغت سخنان امیرمؤمنان(ع) دو بالی هستند که مبرّد را برای اقناع مخاطب در رسیدن به سرمنزل مقصود کمک می رسانند. در این راستا، متناسب بودن و سازگاری کلام با مقتضای حال مخاطب از مهم ترین دلایل اوج گیری فصاحت و بلاغت سخنان امام علی( ع) است که مبرّد را وادار کرده تا در کتاب خود، بدان استناد کرده و از آن ها بهره کافی را ببرد و آن ها را مورد تعریف و تمجید قرار دهد. نیز علاوه بر جنبه های ظاهری و لفظی کلام امام علی( ع)، دلالت های معنایی و مفهومی و بلاغت ایجاز از جمله مهم ترین ویژگی های شیوایی سخنان گهربار آن امام هُمام(ع) است که مبرّد کتاب خود را بدان آراسته است.
پژوهشگران	مهدی شاهرخ (نفر اول)، علی بابایی دم طسوج (نفر دوم)