مشخصات پژوهش

صفحه نخست /مطالعه تحولات تقنینی فرایند ...
عنوان مطالعه تحولات تقنینی فرایند ابتکار قانون در حقوق اساسی عراق و مصر
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها حقوق اساسی تطبیقی، حقوق اساسی عراق، حقوق اساسی مصر، فرایند ابتکار قانون، قوه مقننه، لوایح قانونی
چکیده ابتکار قانون به معنای ارائه پیشنهاد برای وضع یک قانون جدید یا اصلاح قوانین موجود، اولین مرحله شکل‌گیری قوانین در یک نظام حقوقی به‌شمار می‌آید. هرچند اِعمال صلاحیت تقنینی اصالتاً و بر اساس نظریه تفکیک قوا، از آنِ قوه مقننه است؛ لکن امروزه در نظام‌های پارلمانی و نیمه‌پارلمانی پذیرفته شده که برخی ارکان قوه مجریه نیز می‌توانند در ابتکار قانون نقش‌آفرینی کنند. نظام‌های حاکم بر کشورهای عراق و مصر نیز از جمله نظام‌هایی هستند که در کنار قوه مقننه، قائل به صلاحیت قوه مجریه در فرایند ابتکار قانون شده‌اند. با این وصف و با توجه به اینکه اصل 74 قانون اساسی ایران نیز به موضوع ابتکار قانون و نقش‌آفرینی مشترک قوای مقننه و مجریه در ارائه پیش‌نویس قوانین اختصاص یافته است، در این مقاله تلاش شده تا با به‌کارگیری روش توصیفی- تحلیلی، ضمن بیان گزارشی از تحولات حقوق اساسی دو کشور عراق و مصر در زمینه ابتکار قانون، در نتیجه‌گیری، آموزه‌های آنها برای اصلاح فرایند مذکور در ایران، از جمله در خصوص نظام‌مند کردن طرح‌های قانونی پیشنهادی از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی مورد اشاره و بررسی قرار گیرد.
پژوهشگران جواد تقی زاده (نفر سوم)، مرتضی نجابت خواه (نفر دوم)، احمد موسوی (نفر اول)