یکی از شهرهای مهم و معتبر ناحیۀ کرمان در قرون 7-8ه.ق شهر سیرجان بوده است که زیر نظر حکومت محلی قراختائیان و آل- مظفر اداره میشد. از این شهر نهتنها در بسیاری از منابع تاریخی سخن به میان آمده، بلکه طی چند فصل نیز کاوشهای باستان- شناختی در بافت قدیم آن انجام پذیرفته است. در این میان، بیشتر مطالعات باستانشناختی در این شهر، محدود به اوایل دوران اسالمی تا دورۀ سلجوقی بوده است. ازاینروی، هدف اصلی پژوهش حاضر بر این امر استوار است که جایگاه شهر در قرون 7-8ه.ق بر اساس شواهد تاریخی و باستانشناسی مورد ارزیابی قرارگیرد. این مقاله در روش با رویکرد توصیفی-تطبیقی و تحلیل تاریخی و نیز درگردآورری اطالعات با بهرهگیری از شیوههای اسنادی و مطالعات میدانی درصدد است که به این پرسش پاسخ دهد که مهم- ترین تحوالت تاریخی و باستانشناسی شهر سیرجان در قرون 7-8ه.ق چیست؟ با توجه به مطالعات انجامشده شهر در این دوره همچنان موردتوجه حاکمان مختلف بوده و به دلیل اهمیت آن، سازههای تدافعی مستحکمی دورتادور شهر ایجاد کرده بودند. هم- چنین با توجه به مطالعۀ گونههای متنوع سفالهای این دورۀ شهر مشخصگردید که سیرجان همچنان از پویایی اجتماعی- اقتصادی برخوردار بوده و ساکنان آن طیف متنوعی از ظروف سفالین تولیدی منطقه و نیز مناطق گوناگون دیگر را استفاده می- کردهاند. این موضوع نشاندهندۀ وجود روابط تجاری گسترده با مراکز شهری مختلف داخلی و احتماالً خارجی میباشد. ازجملۀ سفالهای استفادهشدۀ این دورۀ شهر نیز میتوان به نمونههایشاخص زرینفام، سلطانآبادی، الجوردینه و سالدن، اشارهکرد.
