نورالدین شریفی

یکی از کارکردهای اساسی تحلیل‏های‏ داده-ستانده، شناسایی ساختار اقتصادی کشورها و مناطق است. این پژوهش، در پی شناسایی بخش های کلیدی استان های کشور و مقایسه آنها با بخش های کلیدی ملی می‏باشد. اطلاعات مورد نیاز از جدول داده-ستانده سال 1390 و حساب‏های منطقه‏ای مرکز آمار ایران در این سال تهیه شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، بر اساس معیار پیوند پسین و پیشین ناخالص کل با و بدون در نظر گرفتن میزان پراکندگی پیوندها، در سطح ملی، به ترتیب، 17 و 20 بخش کلیدی وجود دارد. این ارقام در سطح استان‏ها، به ترتیب، بیش از 1 و 2 بخش کلیدی می‏باشند؛ با این حال، بعضی از بخش‏های کلیدی استان‏ها به دلیل کلیدی نبودن در سطح ملی، در برنامه‏ریزی متمرکز مورد توجه قرار نمی‏گیرند. در مقابل، بعضی از بخش‏های کلیدی کشور هم در فهرست بخش‏های کلیدی هیچیک از استان‏ها قرار ندارند. از نتایج دیگر این تحقیق، همسویی بین درآمد سرانه داخلی استان‏ها، با تعداد بخش‏های کلیدی مشترک آنها با اقتصاد ملی است که در اثر بهره‏مندی بیشتر آنها از سرمایه‏گذاری در بخش‏های کلیدی ملی حاصل می‏شود. به این ترتیب، به نظر می‏رسد، به دلیل ناهمخوانی ساختار اقتصادی بعضی از استان‏های کشور با ساختار اقتصاد ملی، توجه به بخش‏های کلیدی استا‏ن‏ها در برنا‏مه‏ریزی‏های اقتصادی، موجب توجه بیشتر به‏ قابلیت‏های استان‏ها، افزایش سطح برخورداری آنها و کاهش نابرابری بین منطقه‏ ای در راستای استفاده بهینه از منابع ملی می‏ گردد.