زمینهای حاشیه رودخانه تحت تأثیر عقبنشینی کناره کانال رودخانه همواره در معرض تخریب هستند. فرسایش کناری اغلب بهصورت یک مخاطره طبیعی مطرح است که باید سعی در جلوگیری و کنترل آن داشت. یکی از معمولترین روشهای حفاظت کرانه رودخانه استفاده از پوشش پارهسنگی با ابعاد و اندازه مناسب، روشی مقرون بهصرفه است. در این مقاله باهدف تعیین اندازه قلوهسنگ مناسب برای پوشش پارهسنگی ساحل رودخانه لاویج با استفاده از روش تنش برشی پس از محاسبه ضریب پایداری کرانه رودخانه ) SF ( و تعیین اندازه پارهسنگ در آستانه حرکت ) dm (، اندازه مناسب پارهسنگ ) ds ( برای پوشش پارهسنگی تخمین زده میشود. بدین منظور کلیه پارامترهای مورد نیاز در 5 مقطع عرضی رودخانه با استفاده از بررسی میدانی و تصاویر گوگل ارث اندازهگیری و در نهایت شیب، تنش برشی، زاویه شیب بدنه، ضریب پایداری ذره، زاویه انحراف خطوط جریان، عدد پایداری شیب بدنه، زاویه حرکت ذره بستر و ضریب پایداری به دست آمد، پس از تعیین میزان ناپایداری کرانه و تعیین آستانه حرکت ذرات، اندازه قلوهسنگ مناسب جهت سنگچینی ارائه شد. نتایج این پژوهش مشخص کرد مقاطع شماره 2 و 5 رودخانه لاویج ناپایدارتر از سایر مقاطع میباشند و مقاطع شماره 3 و 4 پایدارترین مقاطع است. مقایسه اندازه قلوهسنگ مناسب جهت سنگچینی کرانه با اعداد تنش برشی محاسبهشده نشان داد در تعیین اندازه مناسب پارهسنگ برای سنگ چینی فقط میزان تنش برشی و پارامترهای مؤثر در تنش برشی مهم و تأثیرگذار نیست بلکه پارامترهای شیب کرانه، ضریب مانینگ، زاویه قرار رسوبها، شعاع انحنا، نوع پوشش گیاهی کرانه، اندازه ذرات رسوبهای تشکیلدهنده کرانه و عرض مقطع دبی لبالبی نیز بسیار مهم است.
