رضا اسماعیلی

هدف: زمین لغزش یکی از مخاطرات گرانشی است که از محل خود جدا می‌شوند و حرکت می‌کنند. این پدیده ممکن است در مناطق کوهستانی، شیب‌دار، دارای خاک‌های شنی یا رسی و در مواقعی که بارش باران شدید، زلزله یا فعالیت آتشفشانی رخ می‌دهد، بیشترین خطر را داشته باشد. حرکت ناگهانی زمین و لغزش آن می‌تواند به خسارات جدی در ساختمان‌ها، جاده‌ها، خطوط انتقال برق و زیرساخت‌های دیگر منجر شود. کشور ایران، به ویژه نواحی کوهستانی آن، شرایط زیادی برای ایجاد زمین لغزش وجود دارد. این پژوهش در منطقه حوضه آبریز کیاسر، خطر زمین لغزش ارزیابی و پهنه‌بندی شده است. روش ها: در این پژوهش، ابتدا با استفاده از ارزیابی میدانی، زمین لغزش‌های موجود و رخ داده شده شناسایی شدند. سپس با استفاده از داده‌های فضایی شاخص‌های مورد نیاز شامل ارتفاع، شیب، حهت شیب، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از جاده و فاصله از رودخانه تهیه شدند. سپس با استفاده از شاخص رگرسیون چندمتغیره، معیارها رتبه‌بندی شدند. پس از آن، با استفاده از روش‌های مختلف فازی، نقشه‌های پهنه‌بندی تهیه شد. یافته ها: نتایج حاصل از روش‌های Gamma، AND و Product، نزدیک به واقعیت بوده و نقشه پهنه‌بندی خطر زمین لغزش استخراج شده با استفاده از این روش‌ها، دقت و صحت بالاتری داشته است. اما نتایج حاصل از روش‌های OR و SUM به دلیل اغراق آمیزی بالا، قابل اعتماد نیستند.متغیر فاصله از رودخانه و لیتولوژی نیز به ترتیب با وزنهای 723/5 و 102/5 در مرتبه دوم و سوم اهمیت قرار گرفته اند. در ادامه با روش مختلف فازی نقشه های پهنه بندی تهیه گردید. نتیجه گیری: نتایج حاصل از روش Gamma با صحت 12/85، روش AND با صحت 78/79 و روش Product با صحت 32/78، نتایج نزدیک به واقیت را ارائه داده است و نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش استخراج شده با استفاده از این روش از دقت و صحت بالاتری برخوردار بوده است. اما روشهای OR با صحت 25/75 و روش SUM با صحت 12/69 به دلیل اغراق آمیزی بالا نتایج حاصل از آن قابل اعتماد نیست،