1403/02/15

حسین رفیع

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده حقوق و علوم سیاسی
نشانی:
تلفن: 01135302105

مشخصات پژوهش

عنوان
ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎی ﺻﻠﺢ ﻣﺜﺒﺖ در رواﺑﻂ ﺧﺎرﺟﯽ اﯾﺮان و ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ دوﻟﺖ
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها
ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﺻﻠﺢ، رواﺑﻂ ﺧﺎرﺟﯽ اﯾﺮان، ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی اﺻﻠﯽ، ﺳﯿﺎﺳـﺖﻫـﺎی فرﻋﯽ، ﺻﻠﺢ ﻣﺜﺒﺖ، ﻣﺴﺆوﻟﯿﺖ دوﻟﺖ.
سال 1397
پژوهشگران حسین رفیع ، فاطمه اقدسی

چکیده

در ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ اﻣﺮوز، ﺑـﺮای دﺳـﺖ ﯾـﺎﻓﺘﻦ ﺑـﻪ ﻣﺤﯿﻄـﯽ ﻣﻨﺎﺳـﺐ در ﺟﻬـﺖ ﺷـﮑﻮﻓﺎﯾﯽ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ، دوﻟﺖ ﻫﺎ ﻣﯽ ﮐﻮﺷـﻨﺪ رواﺑـﻂ ﺧـﺎرﺟﯽ ﺧـﻮد را در ﺳـﻄﻮح ﻣﻨﻄﻘﻪ ای و ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﭼﺮا ﮐـﻪ رواﺑـﻂ ﺧـﺎرﺟﯽ ﻋﺮﺻـﻪی ﻃـﺮح ﺧﻮاﺳـﺖﻫـﺎ و ﭘﯿﮕﯿﺮی اﻫﺪاﻓﯽ ﻣﺘﻔﺎوت و ﮔﺎﻫﯽ ﻣﺘﻌﺎرض از ﺳﻮی ﺑﺎزﯾﮕﺮان ﺑﺎ ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺪرت اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﻨـﻮﻧﯽ ﺣﮑﻮﻣـﺖﻫـﺎ ﻋـﻼوه ﺑـﺮ ﺳﯿﺎﺳـﺖﻫـﺎی اﺻـﻠﯽ (ﺳﯿﺎﺳـﯽ ـ اﻣﻨﯿﺘﯽ) ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮ ﺑـﺎرزﺗﺮی ﺳﯿﺎﺳـﺖﻫـﺎی ﻓﺮﻋـﯽ (رﻓـﺎه اﻗﺘﺼـﺎدی ـ اﺟﺘﻤـﺎﻋﯽ) را در ﺳﯿﺎﺳـﺖ ﺧﺎرﺟﯽ و دﯾﭙﻠﻤﺎﺳﯽ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﻨـﺪ، ﺣﺼـﻮل اﯾـﻦ ﻫـﺪف در ﺗﻌـﺎرض ﺑـﺎ ﭼـﺎﻟﺶ ﮔﺴﺘﺮده در رواﺑﻂ ﺧﺎرﺟﯽ اﺳﺖ و ﮐﺎﺳﺘﻦ از اﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎ در راﺳـﺘﺎ ی ﺗﻘﻮﯾـﺖ ﺻـﻠﺢ ﻣﺜﺒـﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﮔﺮدد، ﺻﻠﺤﯽ ﮐﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﺒﻮد ﺟﻨﮓ، ﺑﻠﮑﻪ ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﻤـﻪ ﻋﻮاﻣـﻞ ﺑﺮﻫﻢ زﻧﻨﺪه ﺻﻠﺢ اﺳﺖ. ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ دﯾﻨﯽ و اﻧﻘﻼﺑﯽ ﺧﻮد ﻧﮕﺎﻫﯽ اﻋﺘﺮاﺿﯽ و ﺗﺠﺪﯾﺪﻧﻈﺮﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺎم ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ دارد، درﮔﯿﺮ ﭼﺎﻟﺶﻫـﺎ ﯾﯽ ﻗﺎﺑـﻞ ﺗﻮﺟـﻪ در رواﺑـﻂ ﺧـﺎرﺟﯽ اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﯿـﺮی از روش ﺗﻮﺻـﯿﻔﯽ ـ ﺗﺤﻠﯿﻠـﯽ و اﺳـﺘﻔﺎده از ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧـﻪای و ﺳﺎﯾﺖﻫﺎی ﻣﻌﺘﺒﺮ اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ ﻣﯽ ﮐﻮﺷﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺆال ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ ﮐﻪ دوﻟﺖ اﯾﺮان ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑﺎ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺗﻘﻠﯿﻞ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎ در رواﺑـﻂ ﺧـﺎرﺟﯽ، ﺑـﻪ ﻣﺴـﺆوﻟﯿﺖ ﺧـﻮد در ﺗﻘﻮ ﯾـﺖ و ﺗﺤﮑـﯿﻢ ﺻﻠﺢ ﻣﺜﺒﺖ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ؟ در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ اﯾﻦ ﻓﺮﺿﯿﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ﮐﻪ دوﻟﺖ ﺿﻤﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ واﻗﻌﯿﺖﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد و اﺻﻮل ﺧﻮد ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻋﻨﺎﯾﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳـﺖﻫـﺎی ﻓﺮﻋـﯽ و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺳـﻌﻪ و رﻓـﺎه اﻗﺘﺼـﺎدی ـ اﺟﺘﻤـﺎﻋﯽ، ﺗـﻨﺶﻫـﺎ در رواﺑـﻂ ﺧـﺎرﺟﯽ را ﮐـﺎﻫﺶ و ﺑـﻪ ﻣﺴﺆوﻟﯿﺖ ﺧﻮد در ﺗﻘﻮﯾﺖ ارﮐﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻠﺢ ﻣﺜﺒﺖ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ. اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر ﺑﺎ اﺷﺎره ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم و ارﮐﺎن ﺻﻠﺢ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﯿﺎن ﭼﺎﻟﺶﻫـﺎ ی ﻋﻤـﺪه در ﻋﺮﺻـﻪی ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﻣﯽﭘﺮدازد و ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐـﻪ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﮐـﺎﻫﺶ اﯾـﻦ ﺗـﻨﺶﻫـﺎ از ﻃﺮﯾـق ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ اﺻـﻮل ﺟﻤﻬـﻮری اﺳـﻼﻣﯽ در اﺣﺘـﺮام ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ و ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﺣﻘـﻮق ﺳـﺎﯾﺮ ﺑـﺎزﯾﮕﺮان، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪی اﻗﺘﺼﺎدی و اﻓﺰاﯾﺶ ﺛﺮوت ﻣﻠـﯽ، ﺑـﻪ ﺗﻘﻮﯾـﺖ ارﮐـﺎن ﺻـﻠﺢ ﻣﺜﺒـﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﮔﺮدد. در ﻧﺘﯿﺠﻪ، ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﯾﻔﺎی ﻧﻘﺶ دوﻟـﺖ ﺧـﻮب ﺑﭙـﺮدازد، رواﺑـﻂ دوﺳﺘﺎﻧﻪ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ، ﻓﻀﺎی ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ﺑﻬﺒﻮد ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﺎ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺧﻮب ﺛـﺮوت ﻣﻠﯽ، ﻋﺪاﻟﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮔﺴﺘﺮش و زﻣﯿﻨﻪی ﮐﺎﻫﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻓﺴﺎد ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮔـﺮدد. ﻫﻤ