زیدبن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب(ع) از مفسران قرآن و از عالمان مبارزی بود که تاثیرات فراوانی در تاریخ اسلام داشته است. تا آنجا که افرادی از میان مسلمانان پیرو او شده و مذهبی با نام مذهب زیدیه بنیان کرده اند. پیرامون زید بن علی اقوال و اخبار بسیاری در کتاب های حدیثی و تاریخی بیان شده اما آنچه در این مقاله مد نظر است بررسی شرح حال زید در کتب رجالی و حدیثی در میان فریقین می باشد. با مطالعه و بررسی آثار رجالی و حدیثی متقدمین و متاخرین از فریقین مشخص شد که زید بن علی فردی وارسته و موثق در بین علمای رجالی و محدثان شیعه و سُنی شناخته شده و اکثر قریب به اتفاق علماء و بزرگان وی را مدح و تحسین کرده اند. هر چند که برخی اخبار و اقوالی در برخی کتب رجالی و حدیثی یافت شده است که بر مذمت و نکوهش زید بن علی دلالت دارند، اما با بررسی این اخبار در می یابیم که اکثر اینگونه روایات ضعیف بوده و افرادی مجهول در سلسله سند این گونه روایات وجود دارند و تنها یک روایت وجود دارد که سلسله سند آن مشکلی ندارد، و آن هم روایتی نیست که بتوان یقیناً بر دلالت آن بر نکوهش زید استناد کرد. بنابراین زید بن علی از معدود افرادی هست که هم بین رجال عامه و هم رجال خاصه توثیق شده و بر تقوی و علم وی اعتراف داشته اند.
