مازندران در طول تاریخ همواره یکی از مهم‌ترین سرزمین‌های شمالی کشور بوده‌است که همیشه در معرض هجوم دشمنان قرار می‌گرفته لذا حملات مکرر مهاجمان در طول تاریخ مردمان این خطه را ملزم به دفاع از این منطقه کرده‌است. بنابر‌این عمده‌ترین علت برپایی قلاع و استحکامات دفاعی را می‌توان به این دلیل منتسب دانست. با وجود تکثر و فراوانی قلاع در مازندران اما متاسفانه به جز چندین پژوهش برجسته مطالعات میدانی باستان شناسی زیادی در این باب صورت نگرفته است . در این میان شهرستان ساری که از مهم‌ترین شهرستان‌های مرکزی استان مازندران است نقش عمده و ویژه‌ای را در برپایی استحکامات دفاعی برعهده دارد چرا که دو منطقه‌ی دودانگه و چهاردانگه را در خود جای داده‌است. این دو منطقه‌ی استراتژیک تا زمانی که هنوز تحت عنوان هزارجریب بودند مهم‌ترین مراکز حکمرانی اسپهبدان تبرستان را تشکیل می‌دادند. اسپهبدان تبرستان که در طول تاریخ بارها مورد حمله عناصر بیگانه قرار‌گرفتند قلاع شاخصی را در این مناطق بنا کردند. از جمله این قلاع می توان به چهل گیس و برج کال کت اشاره کرد که کمتر مورد توجه قرار گرفته و آنگونه که شایسته است بررسی و مطالعه نشده اند. در این پژوهش بر اساس مطالعات کتابخانه ای و بررسی های باستان شناسی میدانی، به اهمیت و نوع کاربری قلاع چهل گیس و کال کت، ویژگی های فرهنگی و معماری آنها، گاهنگاری نسبی و مطالعه بر روی سفال های به دست آمده پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که این قلاع دارای کاربری نظامی و دفاعی بوده و حیات آنها از دوره ساسانی آغاز و تا دوره اسلامی ادامه یافته است. براساس مطالعات میدانی انجام شده به نظر می‌رسد حیات هر دو قلاع از دوره ساسانیان آغاز می‌شده و تا دوره اسلامی ادامه می‌یافته‌است.
