1403/02/06
محسن نورائی

محسن نورائی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: 0000-0002-9216-3469
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده الهیات و معارف اسلامی علامه حسن زاده آملی (ره)
نشانی:
تلفن: 01135302605

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیلی نو از صفات فعلی خداوند در قرآن کریم با تکیه بر نظریه اسطوره شناسی ژرژ دومزیل
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
خداشناسی الهیات اسلامی صفات الهی ژرژ دومزیل اسطوره شناسی تطبیقی
سال 1401
مجله Journal of Contemporary Islamic Studies
شناسه DOI
پژوهشگران محمد حسین شیرزاد ، محمد حسن شیرزاد ، محسن نورائی

چکیده

از جمله مباحث مهم در الهیات اسلامی که توسط عالمان کلام و تفسیر به بحث گذاشته شده است، صفات فعلیِ خداوند متعال همچون رازقیّت است که از رابطه ذات باری با مخلوقات انتزاع می گردد. در پژوهش حاضر کوشش شده است برای نخستین بار با تکیه بر نظریه ژرژ دومزیل در حوزه اسطوره شناسی تطبیقی، صفات فعلیِ خدا(یان) در قالب یک الگوی سه وجهی به مطالعه گذاشته شود و نظرگاه قرآن کریم در این باره تبیین گردد. این مطالعه نشان می دهد که عرب پیش از اسلام، با اثرپذیری از باورهای اقوام هند و اروپایی، صفات فعلی خدایان را در سه رده اصلی ـ حاکمیّت، جنگ و تولید ـ دسته بندی می کرده و هر یک از خدایان را موصوف به یکی از آن صفات می دانسته است. قرآن کریم نیز این الگوی سه گانه را برای یادکرد از صفات فعلیِ خداوند متعال به کار بسته است؛ با این تفاوت که خدای یگانه را به جای خدایانِ پُرشمارِ جاهلی نشانده و به جای آنکه کارکردهای سه گانه ی یادشده را به سه گروه مختلف از خدایان منتسب کند، تمامی آنها را به صورت واحد در خدای یگانه جمع کرده است. (JCIS