«خامس اصحاب الکساء» یا «خامس آل عبا» از اصطلاحاتی است که در متون زیارتی شیعه با آن مواجه می شویم. در برخی از این متون، برخلاف آنچه که پیش تر شنیده و به کار برده ایم، این عبارت بر افرادی غیر از حضرت سیدالشهداء(ع) مانند امام علی(ع) و امام حسن(ع) به کار برده می شود. در این نوشتار که به شیوه ی توصیفی ـ تحلیلی به سامان رسیده است، کوشش شده تا درباره ی معنا و مصداق این عبارت، به بحث پرداخته شود. لذا ابتدا به معنا و مفهوم این اصطلاح و اینکه چه کسانی خامس آل عبا هستند، پرداخته شده و مستندات اطلاق این عنوان بر هر یک از آل عبا ارائه می گردد. سپس در ادامه به این مسأله پرداخته می شود که آیا این عنوان از عناوین و ویژگی های اختصاصی امام حسین(ع) است یا اینکه عنوان عامی است که بر هر یک از پنج تن آل عبا قابل تطبیق و اطلاق است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که خامس در این متون، به معنای پنجمین نفر نبوده و فرد مورد خطاب در زیارت، به عنوان یکی از پنج تن اهل کساء برشمرده می شود.
