1403/01/09
رضا مهرآفرین

رضا مهرآفرین

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی: بابلسر. خیابان دانش. دانشگاه مازندران. دانشکده هنر و معماری. گروه باستانشناسی
تلفن: 9153402819

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل ساختار ارتباطی و کارکردی محوطه چیابور؛ استقرارگاهی از دوره های اشکانی-ساسانی در دشت رومشگان، لرستان
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
اشکانی-ساسانی، رومشگان، چیابور، ساختارِ ارتباطی و کارکردی
سال 1399
مجله پژوهش هاي باستان شناسي ايران
شناسه DOI
پژوهشگران رضا مهرآفرین ، فرشاد میری ، یونس یوسف وند

چکیده

محوطه ی چیابور با مساحتی بیش از 150 هکتار، در بخش مرکزیِ شهرستان رومشگان )غرب لرستان( قرار دارد. این محوطه، متشکل از یک تپه ی وسیع به نام «چیابور » و شماری استقرار پیرامونی است که با توجه به شباهتِ مواد فرهنگی، موقعیت شک لگیری و فاصل هی نزدیک آ نها نسبت ب ههم، در طی دور هها ی اشکانی-ساسانی احتمالاً ب هلحاظ سازمان بندی فضایی و زمانی یک محوطه ی واحد را تشکیل می داده اند؛ که می توان برای هرکدام از آ نها نقش و کارکرد خاصی در بافت این محوطه قائل شد. یافته ها باستا نشناختی محوط هی چیابور و مطالعه ی آن در بافت منطق های نشان م یدهد که حیات این محوطه از دور هی اشکانی آغاز شده و در طی دور هی ساسانی بر رونق و اهمیت آن به طور نسبی افزوده شده است. هدف پژوهش حاضر که بر مبنای بررسی میدانی و مطالعات کتابخان های صورت گرفته است، پاس خگویی به این پرسش است که با توجه به شواهد باستا نشناختی موجود چه ارتباطِ ساختاری و کارکردی می توان بین بخ شهای مختلف محوطه ی چیابور برقرار کرد و هر کدام از این اجزاء چه نقش و جایگاهی در بافت سکونتگاهی محوط هی مذکور داشت هاند؟ یافت ههای تحقیق و شواهد موجود باستا نشناختی نشان از آن دارد که محوط هی چیابور در دور ههای اشکانی-ساسانی از یک محوطه ی مرکزی ب ههمراه تعدادی ساز هی نظامی و یک بخش صنعتی تشکیل شده است. با توجه به وسعت زیاد تپه چیابور و تنوع و اهمیت یافت ههای فرهنگی آن )قطعات سفال، اشیاء سنگی، بقایای ساقه و پای هستون های شکسته و سالم( نسبت به محوط ههای پیرامون، م یتوان این تپه را ب هعنوان محوط هی مرکزی یا حاک منشین درنظر گرفت که ب هوسیل هی سه ساز هی نظامی موسوم به تُل خند قهای مَمِ هجو، رَشی و الفَت محافظت م یشده است؛ همچنین وجود جوش کوره و بقایای معماری مرتبط با آن در تپه دَرگاوَه، این مکان را ب هعنوان بخش صنعتیِ محوط هی چیابور معرفی می کند