1403/01/10
حسن هاشمی زرج آباد

حسن هاشمی زرج آباد

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی:
تلفن: 011-35302701

مشخصات پژوهش

عنوان
مطالعات باستان شناسی پارسه ارزیابی هندسه کاربردی در نقشه سه بنای بقعه ابوبکر تایبادی، مسجد گوهرشاد و مدرسه غیاثیه خرگرد
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
هندسۀ کاربردی، بقعۀ ابوبکر تایبادی، مسجد گوهرشاد، مدرسۀ غیاثیۀ خرگرد
سال 1397
مجله مطالعات باستان شناسي پارسه
شناسه DOI
پژوهشگران فرشته آذرخرداد ، حسن هاشمی زرج آباد ، علی زارعی

چکیده

یکی از ویژگی های معماری عصر تیموری بهره گیری از هندسه می باشد که نمود آن در شکوه و عمودیت بناهای عصر تیموری مشخص است. همچنین در این دوره، علوم دقیقه و هندسه به رشد قابل توجهی دست می ابد.این علوم در معماری جنبه کاربردی پیدا می کند و به عنوان یک الگو در ساخت بنا مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد فرمول های هندسی سهم عمده ای در هماهنگی نسبت ها، در توازن و تعادل کل و عناصر آن داشت که از ویژگی های معماری تیموری هستند. معمار پس از تهیه طرح به سراغ مرحله تحقیق عملی می رفت. همچنین در عصر تیموری، پیشرفت هندسه کاربردی و تلفیق علوم دقیقه با معماری باعث نوزایی در علوم و معماری شده بود. بسیاری از معماران، از جمله زین الدین بن قوام الدین شیرازی برای ساخت و طراحی آثار معماری خود از سیستم های تنظیم تناسبات موجود در قرن 9و 10 ه .ق. استفاده می کردند، پایه و اساس این سیستم تناسبات بر مبنای «چند وجهی ها» استوار بود. آن چیزی که از حیث مطالعات معماری دوره ی تیموری مدنظر می باشد، بهره گیری از این سیستم تناسبات در پلان سه بنای «بقعه ابوبکر تایبادی»، «مسجد گوهرشاد» و «مدرسه غیاثیه خرگرد» و رعایت حجم موزون و تناسبات انسانی در پلان بناهای مذکور است. در این پژوهش نگارندگان سعی بر آن دارند که با توجه به اهمیت سیستم تناسبات و هندسه کاربردی در معماری عصر تیموری به مطالعه و تحلیل هندسه سه بنا از جمله آرامگاه، مسجد و مدرسه بپردازند. در این پژوهش سعی شده است با اتخاذ منابع کتابخانه ای و مشاهده میدانی، با رویکرد تاریخی و تحلیل هندسی سه بنا، از جمله مسجد گوهرشاد، مدرسه غیاثیه و بقعه مولانا زین الدین ابوبکر تایبادی به بازشناسی تناسبات دوره تیموری پرداخته شود. معمار در این سه بنا، تلفیقی از تناسبات ویژه مربع 2√، مثلث متساوی الضلاع و مشتقاتش 3√ و و نیم مربع و مشتقاتش 5√ را به کار برده است.