1403/02/11
هادی بیاتی

هادی بیاتی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده الهیات و معارف اسلامی علامه حسن زاده آملی (ره)
نشانی:
تلفن: 011-35302608

مشخصات پژوهش

عنوان
نقش تجارت ابریشم در مناسبات ایران و عثمانی در دوره صفوی
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
ابریشم صفوی عثمانی ارامنه مناسبات سیاسی
سال 1401
مجله پژوهش نامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی
شناسه DOI
پژوهشگران هادی بیاتی ، احمد برجلو

چکیده

رقابت­های شدید اقتصادی ایران و عثمانی در دوره صفوی از جمله مباحثی است که مناسبات دو سرزمین را تحت شعاع قرار داد؛ به طوری که حاکمان دو سرزمین به طور پیوسته و گسترده از سیاست­های اقتصادی به عنوان اهرم فشار بر یکدیگر استفاده می کردند. یکی از سیاست­های اقتصادی که نقش مهمی در مناسبات سیاسی و اقتصادی حکومت صفوی و عثمانی داشت، تحریم تجارت ابریشم بود. در این دوره ابریشم به عنوان یکی از مهم­ترین کالاهای درآمدزا، همواره در تجارت داخلی و خارجی حکومت­های صفویه و عثمانی نقش اساسی داشت. بر این اساس، پژوهش پیش­رو با روش توصیفی- تحلیلی درصدد است به بررسی نقش تجارت ابریشم در مناسبات دولت صفوی و عثمانی بپردازد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که دولت­های صفوی و عثمانی در تلاش بودند با استفاده از کارکردهای مختلف ابریشم و محروم کردن دشمن از منابع درآمدی آن، دولت مقابل را با فشار و محدودیت­هایی به تغییر در رفتارهای سیاست خارجی و تسلیم شدن در مقابل خواسته­های خود وادار کنند. از آنجایی که صنعت ابریشم مهم­ترین تولیدات دو کشور بود و یکی از مهم­ترین منابع درآمدزا در این دوره به شمار می­رفت، تحت تأثیر این سیاست­ها، از جهت تولید و فروش تحت تأثیر منفی قرار گرفت؛ به طوری که موانع غیرتعرفه­ای در تجارت خارجی، روابط اقتصادی ایران و عثمانی را که از تجارت ابریشم نشأت می­گرفت، تضعیف کرد.