البرز مرکزی که از دره‌ی سفیدرود تا رودخانه آستاراچای را در برمی‌گیرد، یکی از قدیمی‌ترین سکونت‌گاه‌های اقوام ایرانی به حساب می‌آید. بخش شمالی که به استان گیلان شهرت دارد از نظر تنوع فرهنگی و قومی قابل توجه است. اکثر ساکنین شرق این استان گیل‌مردان هستند و در مناطق کوهستانی اقوام تالش، تات و کُرد اسکان یافته‌اند. هر چه از کناره‌ی دریای خزر به سمت کوهستان برویم از جمعیت گیل‌مردان کاسته و به تعداد تالش‌های دامدار و کشاورز افزوده می‌شود و برای نزدیک شدن به «تات» زبان‌ها، باید به سمت خط‌الرأس سلسله جبال البرز حرکت کرد. بالاخره اگر از مناطق شرقی به سمت غرب برویم با آذری‌های ساکن در این استان روبه‌رو می‌شویم. در مناطق کوهستانی جزیره‌هایی از قوم ایرانی کُرد زندگی می‌کنند که کثرت آن‌ها در منطقه‌ی عمارلو بیش‌تر مشاهده می‌شود. این مقاله درصدد است نحوه پراکندگی این اقوام را در استان گیلان ترسیم نماید.
