آرمان محمودی اطاقوری

جنس ازملک (Smilax L.) شامل گیاهانی بالارونده هستند که دو گونهی این جنس در ایران با نامهای Smilax excelsa L. و Smilax aspera L. میرویند. مواد و روشها: در پژوهش حاضر، ویژگیهای ریخت شناسی اندامهای رویشی و زایشی 17 جمعیت از گونهی Smilax excelsa در استان مازندران با هدف شناسایی صفتهای مفید برای جدایی و تشخیص جمعیتها بررسی و مطالعه شد. اطلاعات حاصل از صفتهای ریخت شناسی با استفاده از نرمافزار SPSS (Ver. 16) مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. دندروگرام با استفاده از تجزیهی خوشهای (Cluster analyzing) به روش within group ترسیم گردید. نتایج وبحث: در این مطالعه برخلاف گزارشهای پیشین فقط گونهی Smilax excelsa در استان مازندران یافت شد و گونهی Smilax aspera رویت نشد. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد صفتهایی مثل قطر ساقه، بیشترین طول و عرض گوشوارک، نسبت بیشترین طول به بیشترین عرض گوشوارک، ضخامت دم برگ، شکل برگ، بیشترین طول و عرض برگ، نسبت بیشترین طول به بیشترین عرض برگ، بیشترین طول گلآذین، طول دم گلآذین، تعداد گل در گلآذین، طول دمگل، بیشترین طول و عرض سته، در تفکیک و جدایی جمعیتها بیشترین نقش و تاثیر را داشتند. نتیجهگیری: نتایج حاضر نشان میدهد که در بین جمعیتهای مورد بررسی تنوع برگ وجود دارد و صفتهایی مانند شکل برگ، بیشترین طول و عرض برگ و نسبت بیشترین طول به بیشترین عرض برگ در جدایی جمعیتها از هم مؤثر تشخیص داده شد.