مشخصات پژوهش

صفحه نخست /پژوهشی در مکان یابی دروازۀ ...
عنوان پژوهشی در مکان یابی دروازۀ دوم یا ورودی حاکم نشین در مجموعۀ تاریخی ارگ بم
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها کرمان، بم، ارگ بم، دروازۀ دوم، حاکم نشین.
چکیده مجموعۀ ارگ بم مهم ترین اثر معماری شهر بم در استان کرمان است. این ساختار شهری، به رغم انجام پژوهش های گوبه، نوربخش، عدل، و آذرنوش، هنوز آن چنان که شایسته است به دقت بررسی نشده است. ویژگی های شهرسازی مجموعه از جمله موضوعاتی است که در مورد آن سؤالات بی پاسخی مطرح است. به رغم اشارۀ پاره ای از پژوهش ها به تعداد و موقعیت دروازه ها، در خصوص دروازۀ دوم ناگفته های زیادی هست که مستلزم تحقیقی جامع و منحصر به این موضوع است. با فروریختن پوسته های الحاقی در اثر زلزلۀ سال 1382، آثاری آشکار شد که ساختار اصیل این دروازه را با تردید های جدی مواجه کرد. به همین علت در پژوهش پیش رو با بررسی های میدانی و اسنادی در رهیافتی توصیفی ـ تحلیلی ـ تاریخی به مطالعۀ این دروازه پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دروازۀ دوم ساختاری ثانویه دارد و موقعیت نخستین آن در برج بزرگی در فاصلۀ 50 متری شرق است. این دروازه در زمان شکل گیری بارو یعنی اواخر دورۀ سلوکی یا اوایل دورۀ اشکانی ایجاد شده و تا اواسط دورۀ قاجاریه حیات داشته است. تحصن دو مرتبه ای «آقاخان محلاتی» (1251-1257ق)، تخریب گستردۀ برج و بارو و بسته شدن این دروازه را در پی داشت. به علت استقرار فرماندۀ قشون و ساخلو در بخش های حاکم نشین، برای دسترسی آسان، ورودی حاکم نشین به این نقطه منتقل شد.
پژوهشگران افشین ابراهیمی (نفر سوم)، سید رسول موسوی حاجی (نفر دوم)، اسدالله جودکی (نفر اول)